Αναοριοθέτηση και συνέπειες της επόμενης ημέρας...

Γράφει ο Μιχάλης Χασιώτης, Δικηγόρος

Ως προς το φλέγον ζήτημα της ενδεχόμενης κήρυξης από το Υπουργείο Πολιτισμού όλης της Βέροιας και της πέριξ αυτής αγροτικής περιοχής σε αρχαιολογικό χώρο κι επειδή ανάμεσα στα όσα δηλώνει η κ. Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας επικαλείται και το νόμο για να στηρίξει την άποψή της. Να σας παραθέσω επιγραμματικά κάποιες μόνο από τις νομικές και πραγματικές συνέπειες μιας τέτοιας κήρυξης, τις οποίες, ως μέλος του Δ.Σ. κι εκπρόσωπος του Δικηγορικού Συλλόγου Βέροιας, επεσήμανα και στην εκδήλωση των φορέων που έγινε το περασμένο Σάββατο 24/9 στο Επιμελητήριο γι’ αυτό το θέμα. 

Ως δικηγόροι μπορούμε ν’ ακούσουμε με προσοχή και να σεβαστούμε κάθε άποψη που βρίσκεται εκτός του επιστημονικού μας πεδίου. Δεν μπορούμε όμως ούτε να συναινέσουμε ούτε να σιωπήσουμε σε σκόπιμες παρερμηνείες της νομοθεσίας κατά το δοκούν, σε επιλεκτικές εφαρμογές νόμων και σε συνειδητή αγνόηση άλλων.

Οι συνέπειες αυτές απέχουν πολύ και δυστυχώς, θα είναι πολύ χειρότερες από τις ωραιοποιημένες απόψεις της υπηρεσίας. Το κυριότερο όμως, δεν αποτελούν απλές εκτιμήσεις ή προβλέψεις. Πηγάζουν ευθέως τόσο από τα άρθρα 13 και 14 του Αρχαιολογικού Νόμου όσο κι από την πάγια νομολογία του Αρείου Πάγου και του ΣτΕ. Σε γενικές γραμμές, αφ’ ης στιγμής θεσμοθετηθεί η πρόταση της Εφορείας Αρχαιοτήτων και του Υπουργείου Πολιτισμού:

- τελειώνει αυτό που ξέραμε μέχρι σήμερα σαν διαδικασία ανέγερσης κτιρίων

- δεν υπάρχει κανένα ακίνητο, κανενός είδους εμπορικό κατάστημα που να θέλει ν’ ανοίξει ή να αλλάξει κάτι και να μην πρέπει να περάσει από την έγκριση πια ΚΑΙ της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Όχι μόνο ως προς το κατασκευαστικό μέρος, αλλά ακόμα κι ως προς το αισθητικό. Όχι μόνο ως προς τη χρήση δηλαδή, αλλά κι ως προς τις όψεις, τα υλικά, ακόμα και τα χρώματα. 

- ο Δήμος Βέροιας υποβιβάζεται σε διοικητικό υπάλληλο εξαρτώμενο από τις διαθέσεις και τις επιταγές της Εφορείας Αρχαιοτήτων. Κάδοι, φυτεύσεις δέντρων, πινακίδες, ασφαλτοστρώσεις, πεζοδρόμια και γενικά για το οτιδήποτε δεν είναι αυτός που θα αποφασίζει.

- Στον αγροτικό τομέα : η περίφραξη ενός κτήματος, η πρόχειρη καλύβα που θα έκανε ένας αγρότης ή ακόμα και η φύτευση ή η εκχέρσωση δέντρων θα περνούν από τον έλεγχο των αρχαιολόγων.

Ποιος θα είναι ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των υπηρεσιών της όταν πάνω από αυτές, πάνω από τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο θα υπάρχει ένας πολιτιστικός ινστρούχτορας που χωρίς καμία δημοκρατική νομιμοποίηση θα εγκρίνει τελικά, κατά την δική του αισθητική ή πολιτική άποψη, τις αποφάσεις των άμεσα αιρετών οργάνων της πόλης;

Δεν είναι αλήθεια ότι πρόκειται για μια απλή ενοποίηση των 100 ΦΕΚ που έχουν κηρύξει τα μνημεία της πόλης και τους περιβάλλοντες χώρους ως αρχαιολογικούς. Αφενός, να σημειωθεί ότι οι εν λόγω χώροι προστατεύονται ΗΔΗ από την υπάρχουσα αρχαιολογική νομοθεσία. Ειδικά σε μια πόλη σαν τη Βέροια που αποδεδειγμένα και με δαπάνες πολλών εκατομμυρίων όχι μόνο σέβεται και φροντίζει την πολιτιστική της κληρονομιά, αλλά στηρίζει και την ανάπτυξή της σε αυτή. Αφετέρου, τη στιγμή που τα ήδη προστατευόμενα μνημεία καλύπτουν μόλις το 5% περίπου της συνολικής έκτασης του Δήμου, το νέο σχέδιο εντάσσει σ’ αυτή τη ζώνη χωρίς καμία λογική όλη την πόλη και σχεδόν όλο το αγρόκτημα Βέροιας.

Για το καθετί υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις, πολλές διαφορετικές γλώσσες. Η μόνη αντικειμενική γλώσσα όμως, που δεν κάνει ποτέ λάθος είναι τα Μαθηματικά. Όπως και τα παραπάνω δεν είναι μια άποψη. Είναι μια απλή καταγραφή των αντικειμενικών συνεπειών εκ του νόμου και τα συμπεράσματα για το αν πρέπει να ληφθούν υπόψη τα αφήνω στον καθένα.