Τρίτη 31 Μαρτίου 2009

Οι Εφημερίδες της Βέροιας από την απελευθέρωση μέχρι το 1967

Σκοπός του κειμένου είναι να παρουσιάσει τις εφημερίδες που εκδόθηκαν στη Βέροια από την απελευθέρωση έως το 1967. Αξιοποιώντας όσες αναφορές καταφέραμε να εντοπίσουμε, πρόθεση μας είναι να καταγράψουμε τα στοιχεία εκείνα που φιλοτεχνούν το ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα κάθε εφημερίδας, με τη γνώση ότι ο χώρος των εφημερίδων της πόλης χρήζει ακριβέστερης έρευνας. Τα ερωτήματα που μπορεί να συνοδεύουν αυτήν την προσπάθεια είναι, αν και κατά πόσο οι εφημερίδες δηλώνουν τα κοινωνικά και πολιτικά συμφραζόμενα της πόλης και της εποχής. Διαφορετικά, πόσο μπορεί να αξιοποιηθεί ο Τύπος ως ιστορική πηγή. Ένα δεύτερο ερώτημα, είναι αν κυκλοφόρησαν εφημερίδες νωρίτερα κατά το τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του εικοστού. Ειδικότερα μπορεί να αναρωτηθεί κανείς, γιατί η πρώτη εφημερίδα της πόλης κυκλοφόρησε μόλις το 1924, δώδεκα χρόνια μετά την απελευθέρωση και την ενσωμάτωση της στο "Ελληνικό". Μια πρώτη εξήγηση για την καθυστέρηση εμφάνισης εφημερίδας, αποτελεί το γεγονός πως μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών οι Τούρκοι αποτελούν την πλειοψηφία στη πόλη. Ο ελληνικός πληθυσμός της πόλης βρίσκεται διχασμένος κάτω από το δίπολο "Βλάχοι-Γκρέκοι". Η Βέροια και μετά την απελευθέρωση είναι ένα από τα κέντρα της ρουμάνικης προπαγάνδας, που προκαλεί εντάσεις ανάμεσα στους Βλάχους της πόλης. Με τον ερχομό των προσφύγων προστίθεται ένας ακόμη κρίκος στην αλυσίδα των τοπικών αντιθέσεων του πληθυσμού. Μάλιστα ο "Αστήρ Βερροίας" φανερώνει αυτό το φόβο με τα σχόλια για την έκδοση εφημερίδων που θα εκφράζουν τις απόψεις των προσφύγων, με τίτλους όπως "Παμπροσφυγική", "Φιλοπροσφυγική" κλπ.

ΣΕΛΙ και ΣτΕ



Ευνοϊκή εισήγηση για την προσφυγή της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης και την αποτροπή της αλλαγής χρήσης της αλπικής-δασικής ζώνης 1.251 στρεμμάτων στο Σέλι του ΒερμίουΜετά την προσωρινή διαταγή του Συμβουλίου της Επικρατείας (Σ.τ.Ε.) για την αναστολή της εκτέλεσης της απόφασης 47/2003 της Δευτεροβάθμιας Δασικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης, ακολούθησε και ευνοϊκή εισήγηση της εισηγήτριας του ΣτΕ κατά τη συζήτηση της υπόθεσης την 2-3-2005.
Πρόκειται για δημόσια έκταση που διεκδικείται από ιδιώτες και βρίσκεται στη θέση «Βολάδα» του δημόσιου δάσους Κάτω Βερμίου (Σέλι).
Η περιοχή χαρακτηρίστηκε ως δασική τόσο από τον Δασάρχη Νάουσας όσο και από την Πρωτοβάθμια Δασική Επιτροπή Ν. Ημαθίας, γιατί:- Εκτείνεται σε υψόμετρο από 1.450 μ. μέχρι 1.635 μ., κοντά στην κορυφή «Τσουκάνι» του ορεινού όγκου του Βερμίου.- Δεν καλύπτεται μεν από δασική βλάστηση αλλά περιλαμβάνει ακάλυπτες και ασκεπείς εκτάσεις του όρους Βερμίου, που χαρακτηρίζονται ως «αλπική ζώνη», (ασκεπείς εκτάσεις κάτω από κορυφές των βουνών, που έχουν συνήθως χορτολιβαδική ή και τυχόν άλλη σποραδική χαμηλή βλάστηση, η οποία εκτείνεται πάνω από τη ζώνη της δασοκάλυψης). Η ακάλυπτη αυτή έκταση του Βερμίου έχει χορτολιβαδική βλάστηση, φτέρη σε ορισμένες θέσεις και κέδρους σε ποσοστό 5% και προστατεύεται από τη δασική νομοθεσία.
Αντίθετα, η Δευτεροβάθμια Δασική Επιτροπή Θεσσαλονίκης, στην οποία προσέφυγαν οι ιδιώτες κληρονόμοι του Ι. Τόσκα, που διεκδικούν την περιοχή, έκρινε ότι από την έκταση των 1.251 στρεμμάτων τα 1.200 στρέμματα έχουν γεωργικό χαρακτήρα, πράγμα που είναι κατ’ αρχήν αντίθετο και στην κοινή λογική, να υπάρχουν δηλ. γεωργικές εκτάσεις στην αλπική ζώνη του όρους Βερμίου, σε μεγάλο μάλιστα υψόμετρο.
Η απόφαση της Επιτροπής στηρίζεται στην αντισυνταγματική διάταξη του άρθρου 1 §7 ν. 3147/2003, που ορίζει ότι εκφεύγουν του ελέγχου των δασικών υπηρεσιών όλες οι εκτάσεις που «χαρακτηρίστηκαν» ως μη δασικές από επιτροπές απαλλοτριώσεων ακόμη και πριν από τη θέσπιση του Συντάγματος του 1975.
Το σφάλμα της Επιτροπής είναι ότι, αντί να εξετάσει τη σημερινή πραγματική κατάσταση και φύση της έκτασης, ασχολήθηκε με τη «νομική προϊστορία» της περιοχής, με το γεγονός δηλ. ότι το 1957 η έκταση –παλαιός βοσκότοπος– εξαιρέθηκε υπέρ του Ιωάννη Τόσκα από την απαλλοτρίωση για αποκατάσταση των κτηνοτρόφων του Βερμίου με απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων Βέροιας.Ανεξάρτητα όμως και του ότι στην ίδια απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων του 1957 η πιο πάνω έκταση δεν χαρακτηρίζεται ως «γεωργική» αλλά «κτηνοτροφική» (θερινός βοσκότοπος), το έργο της Δασικής Επιτροπής (άρθρο 14 του Ν.998/1979) είναι να ερευνήσει το σημερινό πραγματικό χαρακτήρα της εξεταζόμενης έκτασης (δασικός – μη δασικός) και όχι τον τυχόν χαρακτηρισμό της σε μια διοικητική πράξη που έγινε πριν από 50 περίπου χρόνια.Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης περίπτωσης του Βερμίου την καθιστά πολύ σημαντική για την ολοκλήρωση της νομικής αντίληψης σχετικά με τη προστασία του δασικού μας πλούτου. Η επιτακτική ανάγκη για ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος επιβάλλει σταθμίσεις με γνώμονα το συμφέρον της ολότητας και τη λήψη υπόψη παραμέτρων, όπως είναι τα όρια του οικοσυστήματος και η αναγκαία συνοχή όλων των ιδιαίτερων μορφών του.Βρισκόμαστε σε αναμονή, λοιπόν, για την επίσημη κρίση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου, το οποίο πιθανότατα θα παραπέμψει το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας του δασοκτόνου νόμου 3147/2003 στην ολομέλεια του ΣτΕ.Με την προσφυγή αυτή η Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης συνεχίζει τις νομικές παρεμβάσεις της και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, πέραν των πρωτοβουλιών της για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική (Σέιχ Σου, Κισσός, Σιθωνία, Κασσάνδρα κ.ά).

John Lennon... εφυγε νωρις


Τραγουδοποιός, μουσικός, συγγραφέας και αγωνιστής της ειρήνης, που έγινε παγκόσμια γνωστός ως μέλος των Beatles.
Ο Τζον Ουίνστον Λένον γεννήθηκε στο Λίβερπουλ στις 9 Οκτωβρίου 1940, κατά τη διάρκεια ενός βομβαρδισμού της πόλης από τη «Λουφτβάφε». Ο πατέρας του Άλφρεντ ήταν ναυτικός και η μητέρα του Τζούλια χορεύτρια σε τοπικά κλαμπ. Το όνομα Τζον του δόθηκε προς τιμήν του παππού του και το Ουίνστον προς τιμήν του βρετανού πρωθυπουργού Ουίνστον Τσόρτσιλ.
Μετά τον χωρισμό των γονιών του, ο νεαρός Τζον μεγάλωσε στο σπίτι της αυστηρής θείας του Μίμι και του άνδρα της Τζορτζ, που τον αγαπούσαν σαν δικό της παιδί. Μολονότι δεν ζούσε με τη μητέρα του, τη λάτρευε. Άλλωστε, ήταν εκείνη που του χάρισε την πρώτη του κιθάρα το 1957, ενθαρρύνοντάς τον να ασχοληθεί με τη μουσική. Ο θάνατός της σε τροχαίο το 1958 δεν ξεπεράστηκε ποτέ από τον Τζον και ήταν η αιτία που σφυρηλάτησε τη δυνατή του φιλία με έναν άλλο νεαρό, τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ, που είχε χάσει τη μητέρα του από την επάρατο νόσο.
Ο Τζον αγαπούσε το γράψιμο και τη ζωγραφική, με το σχολείο να τον αφήνει μάλλον αδιάφορο. Φοίτησε στο κολέγιο Καλών Τεχνών του Λίβερπουλ, αλλά δεν υπήρξε ποτέ συνεπής σπουδαστής. Εκεί, όμως, γνώρισε την πρώτη του γυναίκα, τη Σίνθια Πάουελ, η οποία του χάρισε ένα παιδί, τον Τζούλιαν (1963). Ο Τζον ζούσε για τη μουσική και τον Μάρτιο του 1957 ίδρυσε την πρώτη του μπάντα, τους Quarrymen, που πήρε το όνομά της από το σχολείο, όπου φοιτούσε. Έπαιζαν σκιφλ, ένα είδος φολκ μουσικής με τζαζ και μπλουζ επιρροές.
Στις 6 Ιουλίου 1957 γνωρίζει τον Πολ ΜαΚάρτνεϊ, ο οποίος σύντομα γίνεται μέλος του συγκροτήματος, αφού ο πατέρας του διαθέτει το υπόγειο του σπιτιού για τις πρόβες των Quarrymen. Την εποχή αυτή ο Λένον γράφει και το πρώτο του τραγούδι «Hello Little Girl», που έγινε αργότερα επιτυχία με τους The Fourmost. Στο συγκρότημα καταφθάνει με συστάσεις του ΜακΚάρτνεϊ ο νεαρός κιθαρίστας Τζορτζ Χάρισον, που δίνει έναν πιο ροκ χαρακτήρα. Οι Quarrymen μετονομάζονται σε «Johnny and the Moondogs», με τον Λένον να έχει τον πρώτο λόγο, αλλά να μην είναι ικανοποιημένος από τον ήχο τους. Το καλοκαίρι του 1958 ηχογραφούν ένα δίσκο 45 στροφών, που περιέχει δύο τραγούδια, τη σύνθεση των Λένον / ΜακΚάρντεϊ «In Spite of Αll the Danger» και τη διασκευή του κομματιού του Μπαντ Χόλι «That' ll Be the Day».
Στα μέσα του 1959, η μπάντα του Λένον αλλάζει το όνομά της σε Beatles και αρχίζει εμφανίσεις στο Αμβούργο και στο κλαμπ του Λίβερπουλ, Cavern. Ήταν εκεί που τους ανακάλυψε ο Μπράιαν Έπσταϊν, ο πρώτος τους μάνατζερ, και στις 5 Οκτωβρίου 1962 κυκλοφορούν το παρθενικό τους σινγκλ «Love me Do». Η επιτυχία είναι μεγάλη. Οι Beatles εκτοξεύονται στην κορυφή και εν μια νυκτί μετατρέπονται σε ζωντανό θρύλο. Στα τραγούδια τους συνδυάζουν τη ρεαλιστική προσέγγιση και την εσωτερικότητα του Λένον, με την αισιόδοξη ματιά και το μελωδικό χάρισμα του ΜακΚάρτνεϊ. Ο ένας συμπληρώνει τον άλλο και το αποτέλεσμα είναι μοναδικό. Οι Μπιτλς ανάγουν το τρίλεπτο ποπ τραγούδι σε μορφή τέχνης.
Μετά τον θάνατο του Επστάιν αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες σκιές στους Μπιτλς. Ο Μακάρτνεϊ επιζητεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, κάτι που δεν αρέσει στον Λένον, η ερωμένη του οποίου Γιόκο Όνο, αναμιγνύεται όλο και πιο πολύ στις υποθέσεις τους, προκαλώντας την αγανάκτηση των υπολοίπων. Έτσι είναι αναπόφευκτη η διάλυση του συγκροτήματος το 1970.
Από την εποχή των Μπιτλς, ο Τζον Λένον είχε ξεκινήσει την προσωπική του μουσική διαδρομή. Με τη συμμετοχή της Γιόκο Όνο ηχογράφησε τρεις δίσκους με πειραματική μουσική κι ένα live στο Τορόντο με τη νεοσύστατη μπάντα των Plastic Ono Band. Μετά τη διάλυση των Beatles και μέχρι τη δολοφονία του το 1981 κυκλοφόρησε μια σειρά άλμπουμ, που δεν έφθαναν στο δημιουργικό ύψος της μουσικής των «Σκαθαριών», αλλά παρουσίαζαν μεγάλο ενδιαφέρον και είχαν απήχηση στο μουσικόφιλο κοινό. Κορυφαία στιγμή υπήρξε αναμφισβήτητα το άλμπουμ Imagine (1971) και το ομώνυμο τραγούδι, που έγινε ο ύμνος του αντιπολεμικού κινήματος.
Στις 31 Αυγούστου 1971 ο Λένον μετακομίζει στη Νέα Υόρκη και δεν θα επιστρέψει ποτέ στην Αγγλία. Σύντομα θα αντιμετωπίσει προβλήματα με το αμερικανικό κράτος, καθώς ο πρόεδρος Νίξον ψάχνει τρόπο να τον απελάσει. Δεν του συγχωρεί ότι είναι ένα από τα ηγετικά στελέχη του αντιπολεμικού κινήματος, που μάχεται τη συμμετοχή των Αμερικανών στο Βιετνάμ. Με ευφάνταστους τρόπους και εκμεταλλευόμενος τα ΜΜΕ («Bed-In»), προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη στην υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης. Ο Λένον βρίσκεται στο στόχαστρο και των πανίσχυρων εκκλησιαστικών οργανώσεων, που δεν ξεχνούν τη δήλωση του 1966, ότι «οι Μπιτλς είναι ανώτεροι από τον Θεό».
Το 1973 χωρίζει από τη Γιόκο και τα φτιάχνει για δύο χρόνια με την κινέζα γραμματέα του Μέι Παγκ. Τον Νοέμβριο του 1974 θα εμφανιστεί για τελευταία φορά επί σκηνής, συμμετέχοντας σε μια συναυλία του Έλτον Τζον στη Νέα Υόρκη. Το 1975 επανασυνδέεται με τη Γιόκο Όνο και στις 20 Μαρτίου παντρεύονται στο Γιβραλτάρ. Στις 9 Οκτωβρίου θα γεννηθεί ο γιος τους Σον. Ο Τζον εγκαταλείπει τη μουσική για να αφιερωθεί στη φροντίδα του νεογέννητου παιδιού του. Πέντε χρόνια αργότερα θα επιστρέψει δυναμικά στη μουσική, με το διπλό άλμπουμ «Double Fantasy», που θα αποτελέσει το κύκνειο άσμα της σύντομης, αλλά σπουδαίας καριέρας του.
Στις 8 Δεκεμβρίου 1980 το νήμα της ζωής του κόπηκε από τις σφαίρες ενός θαυμαστή του, του Μαρκ Τσάπμαν, στον οποίον νωρίτερα είχε υπογράψει ένα αυτόγραφο πάνω στο νέο του άλμπουμ. Ο ίδιος, με το μακάριο χιούμορ που τον διέκρινε, μας είχε προϊδεάσει για το τέλος του: «Να δείτε που θα πάω είτε από αεροπορικό ατύχημα, είτε από σφαίρα κάποιου τρελού θαυμαστή μου» είχε πει σε μια του συνέντευξη πριν από χρόνια.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΤΟ ΓΑΡΥΦΑΛΛΟ


Αμαλιάδα, τέλη τού 1915: Γεννιέται ο Νίκος Μπελογιάννης.

Αθήνα, Στρατόπεδο “Γουδί”, Κυριακή, 30 Μαρτίου (σάν σήμερα) τού 1952 ( ώρα 4 πρωΐ):
Ο Νίκος Μπελογιάννης, στα λιγώτερο από 37 χρόνια του, τουφεκίζεται από το μισαλλόδοξο μετεμφυλιακό καθεστώς τής Αμερικανοκρατίας στην Ελλάδα.
Μαζί του εκτελούνται και οι σύντροφοί του: Νίκος Καλούμενος, Ηλίας Αργυριάδης, Δημήτρης Μπάτσης.

Η Ελλάδα έχει μείνει άφωνη από το έγκλημα. Μηνύματα από όλον τον κόσμο καταδικάζουν και στέλνουν στα τάρταρα τών εγκληματιών τούς δολοφόνους τού αλύγιστου Κομμουνιστή και Πατριώτη και τών συντρόφων του.

Σε ένα συγκλονιστικό ρεπορτάζ τής εφημερίδος τών Αθηνών “Προοδευτική Αλλαγή”, που εκυκλοφόρησε την επομένη τής εκτέλεσης, Δευτέρα 31 Μαρτίου 1952, ο δημοσιογράφος Γιώργος Κορωναίος συγκλονίζει τους αναγνώστες:

“* Ο υπαρχιφύλαξ διαταχθείς υπό τού διευθυντού του, μετέβη αμέσως εις την πτέρυγα όπου ευρίσκοντο τα κελιά τών 8 μελλοθανάτων και εισήλθεν πρώτον εις το υπ’αριθ. 2 απομονωτήριον, εις το οποίον εκρατούντο οι Μπελογιάννης, Λαζαρίδης και Μπάτσης. Πλησιάζει τον Μπελογιάννη:

“Νίκο, σήκω”.

Ατάραχος ο Μπελογιάννηςσηκώνεται και λέει:

“Πάμε γιά καθαρό αέρα;”

“Ναί, τού απαντά, σάς πάνε γιά εκτέλεση”

(...)*”. Κυριακή, ώρα 4 και κάτι το πρωΐ. Ούτε οι ναζί δεν εκτελούσαν τις Κυριακές!Ο Νίκος Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του, Ηλίας Αργυριάδης, Νίκος Καλούμενος και Δημήτρης Μπάτσης, πέφτουν νεκροί από τις σφαίρες τού εκτελεστικού αποσπάσματος.

Αυτή η πολιτική δολοφονία θα αποτελεί εσαεί στίγμα για το καθεστώς τής αμερικανοκρατίας στην Ελλάδα, για το δωσιλογικό μετεμφυλιακό καθεστώς τής άρχουσας τάξης στην χώρα μας και τών Αμερικανών συμμάχων της.

Η Κυβέρνηση Πλαστήρα, το Παλάτι, το στρατιωτικό και παραστρατιωτικό κατεστημένο στην χώρα μας, μαζί με τους Αμερικάνους Ιμπεριαλιστές θα μείνουν στην μνήμη τού Ελληνικού λαού ως οι στιγματισμένοι αυτουργοί τής πολιτικής δολοφονίας τού Νίκου Μπελογιάννη και τών συντρόφων του !
Στο στρατοδικείο ο Μπελογιάννης ξεσκέπασε τους κατηγόρους του, και μετέτρεψε τους στρατοδίκες και το μετεμφυλιακό κράτος τού δωσιλογισμού καί τής μισαλλοδοξίας, από κατηγόρ
ους σε κατηγορούμενους:

“Οι μάρτυρες- είπε απευθυνόμενος στους στρατοδίκες ο Μπελογιάννης- φθάσανε μέχρι τού σημείου να λένε πως κάθε κομμουνιστής είναι κατάσκοπος και πως οι κομμουνιστές δεν είναι Έλληνες, και πως το ΚΚΕ δεν είναι ελληνικό κόμμα.Τί άτιμο ψέμα!Ο Πατριωτισμός κάθε κόμματος μετριέται μόνο τότε, που η λευτεριά και η εδαφική ακεραιότητα τής χώρας μας διατρέχει κίνδυνο. Απ’ αυτό και μόνο αν βγάζατε συμπέρασμα, θα σχηματίζατε την σωστή εντύπωση για τον χαρακτήρα τού ΚΚΕ, που χωρίς καμμία αμφιβολία πρόκειται για καθαρό πατριωτικό ελληνικό κόμμα”

........................................

“Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας έχει στο λαό βαθειές ρίζες. Συνδέεται μαζί του με ακατάλυτους δεσμούς αίματος και δεν μπορεί κανείς να το εξοντώσει ούτε με στρατοδικεία, ούτε με εκτελεστικά αποσπάσματα. Ο στόχος μας ήταν και είναι να προστατέψουμε τα συμφέροντα τού λαού και τής χώρας μας”

....................................

“ Είμαι μέλος τής ΚΕ τού ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτήν δικάζομαι, γιατί το Κόμμα παλεύει και χαράζει τον δρόμο τής Ειρήνης, τής Ανεξαρτησίας και τής Ελευθερίας...”

........................................

“ Εάν έκανα δήλωση αποκήρυξης, θα αθωωνόμουνα κατά πάσαν πιθανότητα μετά μεγάλων τιμών... Αλλά, η ζωή μου συνδέεται με την ιστορία τού ΚΚΕ και τη δράση του... Δεκάδες φορές μπήκε μπροστά μου το δίλημμα: να ζώ προδίδοντας τις πεποιθήσεις μου,την ιδεολογία μου, είτε να πεθάνω, παραμένοντας πιστός σ’αυτές. Πάντοτε προτίμησα τον δεύτερο δρόμο και σήμερα τον ξαναδιαλέγω”

.........................................

“Αγαπάμε την Ελλάδα και τον λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας. Το δείξαμε όταν εκινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και, ακριβώς, αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στην χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Για τον σκοπόν αυτόν αγωνιζόμαστε και, όταν χρειασθεί, θυσιάζουμε και την ζωή μας. Πιστεύω, ότι δικάζοντάς μας σήμερα, δικάζετε τον αγώνα για την ειρήνη, δικάζετε την Ελλάδα”.
Τα τελευταία λόγια τού Νίκου Μπελογιάννη τον Φεβρουάριο 1952, στην 2η δίκη του, λίγες ημέρες πρίν την εκτέλεσή του.
Λόγια ποτισμένα στην πράξη, στο καμίνι τού πατριωτικού αγώνα.

Ένα κόκκινο γαρύφαλλο ανθρωπιάς, απέναντι στις κάνες τού εκτελεστικού αποσπάσματος τών δωσιλόγων!
Ένα αιώνιο σύμβολο για τον πατριώτη, τον διεθνιστή, τον άνθρωπο! Τον κομμουνιστή!
“ Ο Μπελογιάννης πέθανε./

Δεν θυσίασε τίποτα απότην τιμή μας./

Ούτε από την ελπίδαπου έχουμε/

στο Αύριο που αστραποβολά.”

Πώλ Ελυάρ

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009

ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑΤΙΚΑ ΨΕΜΑΤΑ


ΤΑ 10 ΔΙΑΣΗΜΟΤΕΡΑ ΨΕΜΑΤΑ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΑΡΣΑΣ

Πώς να φυτέψετε ένα... μακαρονόδεντρο
1 Εκατοντάδες ακροατές τηλεφώνησαν στο BBC το 1975 ρωτώντας πώς μπορούν να φυτέψουν ένα μακαρονόδεντρο στον κήπο τους. Είχε προηγηθεί ρεπορτάζ που έδειχνε Ελβετούς αγρότες να φυτεύουν σπαγγέτι στο έδαφος, λέγοντας ότι η χρονιά ήταν ιδανική για πλούσια σοδειά λόγω του ήπιου χειμώνα.
Υποψήφιος πρόεδρος ο Νίξον το '92

2 Ο 79χρονος Ρίτσαρντ Νίξον, υποψήφιος πρόεδρος της Αμερικής εν έτει 1992! Με τη φάρσα αυτή τίμησε την Πρωταπριλιά εκείνης της χρονιάς αμερικανικό ραδιοφωνικό πρόγραμμα. Το τηλεφωνικό κέντρο του σταθμού κατακλύστηκε από οργισμένους ακροατές, οι οποίοι είχαν ακούσει τον Νίξον να εγκαινιάζει την εκστρατεία του με το σύνθημα: «Δεν έκανα κανένα λάθος και δεν πρόκειται να ξανακάνω». Χρειάστηκαν σαράντα πέντε λεπτά για να μάθουν ότι επρόκειτο απλώς για ένα αστείο και ότι η φωνή ανήκε στον μίμο Rich Little...
3 Το 1932 πολλοί ήταν εκείνοι που πίστεψαν ότι ο άνθρωπος μπορεί να πετάξει με ένα ζευγάρι πέδιλα του σκι, αφού οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» δημοσίευσαν και σχετικές φωτογραφίες.
4 Το 1994 αρκετοί έσπευσαν να συμμορφωθούν με υποτιθέμενη οδηγία που προέβλεπε πως θα συλλαμβανόταν οποιοσδήποτε σέρφαρε στο Διαδίκτυο... μεθυσμένος.
5 Το 1979 κάποιοι θεώρησαν αληθές το ότι η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε να εξαλείψει την 5η και τη 12η Απριλίου από το ημερολόγιο, για να συγχρονίσει την ώρα της με τον υπόλοιπο κόσμο.
6 Σοβαρές διαμαρτυρίες προκάλεσε η πρωταπριλιάτικη φάρσα του φυσικού Marc Boslough, ο οποίος το 1998 δημοσίευσε σε επιστημονικό περιοδικό την πρόθεση της Αλαμπάμα να αλλάξει με νομοθεσία την τιμή της μαθηματικής σταθεράς «π» από 3.14159 σε 3.0, ακολουθώντας... τους συμβολισμούς της Βίβλου.
Μια κάλτσα δίνει χρώμα στην TV
7 Το 1962 η έγχρωμη τηλεόραση αποτελούσε «όνειρο θερινής νυκτός» για τη Σουηδία. Το μεσημέρι της 1ης Απριλίου το δελτίο ειδήσεων ξεκινά και στην οθόνη εμφανίζεται ο τεχνικός του καναλιού, Kjell Stensson. Ενημερώνει το κοινό, που παρακολουθεί καθηλωμένο στους δέκτες του, πως χάρη στην ανάπτυξη της τεχνολογίας μπορεί πλέον να απολαμβάνει τα αγαπημένα του προγράμματα λουσμένα με τα πιο ζωηρά χρώματα. «Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να τοποθετήσετε μια νάιλον κάλτσα στην οθόνη της τηλεόρασής σας», λέει ο Stensson, σπεύδοντας, μάλιστα, να αναπαραστήσει το εγχείρημα σε απευθείας μετάδοση. Οι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που το δοκίμασαν μάλλον ήταν αρκετά δύσπιστοι, όταν την... 1η Απριλίου του 1970 πουλήθηκε για πρώτη φορά στη Σουηδία έγχρωμη τηλεόραση...
8 Το 1980 το βρετανικό δίκτυο BBC ανακοίνωσε πως το ιστορικό ρολόι Big Ben θα λειτουργούσε πλέον με ψηφιακό μηχανισμό, για να δείχνει με ακρίβεια την ώρα. Οταν αναφέρθηκε ότι οι δείκτες του ρολογιού θα πωλούνταν στους τέσσερις πρώτους ακροατές που θα επικοινωνούσαν με τον σταθμό, οι προσφορές «έσπασαν τα ταμεία»...
9 Μία από τις διασημότερες πρωταπριλιάτικες φάρσες ήταν αυτή του Ινστιτούτου Franklin, το οποίο εν έτει 1940 ανακοίνωσε ότι το τέλος του κόσμου θα ερχόταν την επόμενη μέρα. Τρομερή αναστάτωση και πανικός προκλήθηκαν στους πολίτες και στις δημόσιες υπηρεσίες, ενώ ο υπάλληλος του Ινστιτούτου που είχε τη φαεινή ιδέα του αστείου... απολύθηκε.
10 Το 1995 το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε ότι βρέθηκε ο τάφος του Σωκράτη και μέσα σε αυτόν αμφορέας με ίχνη κώνειου. Η είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου, ενώ η αλήθεια αποκαταστάθηκε λίγες ώρες αργότερα...



ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΟΒΒΑ


EARTH HOUR - SELI - WC

Η εύθυμη στιγμή της ημέρας. Τα φώτα έσβησαν... αλλά άναψαν πάλι... παντού.

Σε κάποιο χώρο... στο Σέλι.

Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ στο ΣΕΛΙ

Σάββατο 28 Μάρτη, η ώρα της γης, στις 8 και μισή.. και το Σέλι ήταν εκεί. Με αφίσες στις προθήκες των καταστημάτων και με τη συμμετοχή όλων στο κλείσιμο των φώτων.




Και η ψησταριά του Καραφόλα και το καφέ Alt του Ιωαννίδη και το chale Καραφόλα και το Αγέρι και το casa Πιτούλια και το εστιατόριο του Μπαρμπαρούση και ο ξενώνας le chalet και το Αρχοντικό Μποζίνη... όλοι και μαζί με αυτούς και όσοι ανέβηκαν για Σαββατοκύριακο στα σπίτια τους






Σάββατο 28 Μαρτίου 2009

ΑΝΩ ΣΕΛΙ








Ano Seli -- Ano Vermion
Νομός :ΗΜΑΘΙΑΣ
Επαρχία :ΝΑΟΥΣΗΣ
Αυτοδιοικητική μονάδα :Δήμος
Κοινότητα ή Δήμος :Ναούσης
Κωδικός οικισμού :53200131
Παλαιά ονομασία :Άνω Σέλι
Ημερομηνία μετονομασίας :1/11/1926
ΦΕΚ : 401/1926
Νέα ονομασία : Άνω Βέρμιον



πηγή: Πανδέκτης




Πληθυσμός και οικισμοί της περιοχής Βέροιας 1886 - 1927 (διοικητικά όρια 1911)


Πηγές
Αυστριακός Χάρτης: Χάρτες του αυστριακού επιτελείου στρατού, των αρχών του 20ου αιώνα, κλίμακας 1: 200.000.
Χάρτης Κοντογόνη: Ελληνικοί χάρτες των αρχών του 20ου αιώνα, έκδοσης λιθογραφείου Κοντογόνη, κλίμακας 1: 200.000.
Δεκάζος: Παναγιώτης Δεκάζος, Η Νάουσα της Μακεδονίας, Αθήναι 1913.
εαπ: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών Μακεδονίας με τας νέας ονομασίας, Θεσσαλονίκη, 1928.
Λουκάτος: Σπύρος Λουκάτος, Πολιτειογραφία της νομαρχιακής περιφέρειας της Θεσσαλονίκης, Μέρος Α’ Υποδιοικήσεις Βερροίας - Θεσσαλονίκης – Κατερίνης, Αθήνα 1987.
Μιχαηλίδης: Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Σλαβόφωνοι μετανάστες και πρόσφυγες από τη Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη (1912 – 1930), διδακτορική διατριβή, Θεσσαλονίκη 1996.
Πατριαρχικά Έγγραφα: Επίσημα έγγραφα περί της εν Μακεδονία οδυνηρής καταστάσεως, Πατριαρχείο Τυπογραφείο, Κωνσταντινούπολις 1906.
Σχινάς: Νικόλαος Σχινάς, Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας / Συνταχθείσαι υπό Νικολάου Θ. Σχινά ταγματάρχου του μηχανικού, Αθήναι, τόμοι 3, 1886-87.
Χαλκιόπουλος: Αθανάσιος Χαλκιόπουλος, Εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου, Αθήναι 1910.
Brancoff : D. M. Brancoff, La Macédoine et sa population chrétienne, Paris, 1905.
Кънчов: Васил Кънчов, Македония етногрфия и статистика, София 1900.
Милојевић: Боровојe Милојевић, Јужна Македонја - Антропогеографска, Београд 1920.
Симовски: Тодор Симовски, Населените места во Егејска Македонија - географски, етнички и стопански карактеристики, τόμοι 2, Скопје 1998.
Weigand: Gustav Weigand, Die Aromunen / Ethnographisch - Philologisch - Historische Untersuchungen, Leipzig 1895.
Απαρίθμηση 1913: Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, Διεύθυνσις Στατιστικής, Αθήναι 1915.
Οθωμανική Απογραφή: Στατιστική του Βιλαετείου Θεσσαλονίκης, Υπουργείο Στρατιωτικών, Αθήναι 1910.

Σημείωση: Τα ονόματα των οικισμών έχουν μεταγραφεί από τα κυριλλικά στα λατινικά (κροατικό αλφάβητο).



23. Gorno Šel ή Gorno Šelo (Άνω Βέρμιον) [Симовски]. Selja [Αυστριακός Χάρτης].


Άνω Σέλι [Χάρτης Κοντογόνη].
Gorno Šel (Drugo Selja), 1.200 χριστιανοί Βλάχοι [Кънчов].
Gorno Chel (Drougo Selia) 1.200 Βλάχοι [Brancoff].
Άνω Σέλιον, 100 πατριαρχικές οικογένειες Βλάχων [Πατριαρχικά Έγγραφα].
Άνω Σέλι, 1.100 πατριαρχικοί [Χαλκιόπουλος].
Άνω Σέλι, γλώσσα κατοίκων βλαχική [Λουκάτος].
--> Σύνθεση οικισμού 1912: γλώσσα βλάχικη / θρησκεία χριστιανική.
--> Σύνθεση 1927: βλάχικος οικισμός.


Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009

Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ στη ΒΕΡΟΙΑ

Με λίγη προσπαθεια μπορούμε να κλείσουμε όλα τα φώτα.
Η Βέροια συμμετέχει, όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε...
Σάββατο 28 Μάρτη, η ώρα της Γης... στις 8 και μισή

23 χρονια πριν...



Σέλι. Καλοκαίρι του 1986.. σαν να μη πέρασε μία μέρα

ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΒΕΡΟΙΑΣ




H εβραϊκή παρουσία στη Βέροια χρονολογείται από τον 1o αι. π.Χ. Ο απόστολος Παύλος επισκέφτηκε την πόλη και κήρυξε στη συναγωγή της. Είναι πιθανό ότι η παρουσία Εβραϊκής κοινότητας στην Βέροια συνεχίστηκε σε όλη τη διάρκεια της Ρωμαιοκρατίας και του Μεσαίωνα. Το σίγουρο είναι ότι υπήρχε εκεί κοινότητα τον 15o αιώνα, η οποία ενισχύθηκε αριθμητικά με την άφιξη προσφύγων από την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Το 1943 η κοινότητα αριθμούσε 850 μέλη, από τα οποία 680 συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, όπου και πέθαναν. Σήμερα μόνο δύο εβραϊκές οικογένειες ζουν στη Βέροια.
Το 1997 αναστηλώθηκαν η συναγωγή και τα περισσότερα από τα παλιά, Μακεδονικής αρχιτεκτονικής σπίτια της παραδοσιακής Εβραϊκής συνοικίας, που ονομάζεται «Μπαρμπούτα».




πηγή: Εβραικό Μουσείο Ελλάδος

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ


Dr.Γεώργιος Παπανικολάου - Τέστ Παπανικολάου


Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί τη μόνη μορφή καρκίνου στον άνθρωπο που μπορεί να εξαλειφθεί ολοκληρωτικά.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι για σειρά ετών και πριν γίνει διηθητικός και επομένως επικίνδυνος για τη ζωή της γυναίκας, περνάει από ένα φάσμα αλλοιώσεων, από τις απλές δυσπλασίες μέχρι το ενδοεπιθηλιακό (προδιηθητικό) καρκίνωμα.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι μπορούμε να διαγνώσουμε όλες αυτές τις δυνητικά προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις με μια απλή και ακίνδυνη εξέταση, την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου (τέστ Παπανικολάου). Έτσι έχουμε τη δυνατότητα να προλάβουμε αυτόν τον καρκίνο, πριν γίνει διηθητικός.
Από τον Γ. Παπανικολάου ξεκίνησε η ιδέα της κυτταρολογικής εξέτασης για την ανίχνευση του καρκίνου και το Τέστ που πρωτοπεριέγραψε το 1928, έχει συμβάλλει στην πρόληψη και ίαση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας για εκατομμύρια γυναίκες σ’ολόκληρο τον κόσμο.
Ο Γ. Παπανικολάου αρχίζοντας μια εργασία για τις γεννητικές μεταβολές που παρατηρούνται σε πειραματόζωα, μετατόπισε εν συνεχεία το ενδιαφέρον του στο τι συμβαίνει στον άνθρωπο. Επί 5 χρόνια έκανε μελέτες σε μια ειδική περίπτωση, που αποκαλύφθηκε αργότερα ότι ήταν η γυναίκα του.
Κατόπιν μελέτησε το γυναικείο προσωπικό του Νοσοκομείου και αφού ταξινόμησε όλες τις φυσιολογικές μεταβολές, που παρατηρούνται στα κολποτραχηλικά επιχρίσματα κατά την διάρκεια του κύκλου της γυναίκας, άρχισε να εξετάζει και ασθενείς.
Ήταν βέβαιο πως αργά ή γρήγορα θα συναντούσε και γυναίκες με καρκίνο.
Παρ’όλο λοιπόν, ότι δεν έψαχνε με τη μελέτη του αυτή για καρκινικά κύτταρα, εν τούτοις τα αναγνώρισε αμέσως, δείχνοντας ότι διέθετε ένα φωτισμένο προετοιμασμένο μυαλό.
Παρόμοια κύτταρα είχαν δει και άλλοι ερευνητές πριν από αυτόν, αλλά η σημασία τους δεν αποτέλεσε κίνητρο για την ανάπτυξη ενός νέου επιστημονικού κλάδου.
Με τις εν συνεχεία μελέτες του καθόρισε τον απλό τρόπο με τον οποίο μπορεί να ληφθεί το δείγμα για εξέταση και όλες τις αλλοιώσεις που παρατηρούνται στα κύτταρα από τις απλές δυσπλασίες μέχρι το διηθητικό καρκίνο.
Βέβαια ο θρίαμβος για την ανακάλυψη αυτή ήρθε πολλά χρόνια αργότερα.
Το 1948 στην Αμερική οργανώθηκε ένα πρόγραμμα σε Εθνική Κλίμακα για να εκπαιδευτούν πάνω στη νέα εξέταση γιατροί και κυτταροτεχνολόγοι, το οποίο ακολουθήθηκε από μια εντατική εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού, ώστε να παροτρύνει τις γυναίκες να υποβάλλονται σε κυτταρολογική εξέταση σε τακτικά διαστήματα.
Αργότερα, το 1954 η Διεθνής Αντικαρκινική Ένωση ανέλαβε την προβολή σε παγκόσμια κλίμακα του τεστ Παπανικολάου.
Τα χρόνια που ακολούθησαν σφραγίστηκαν από δύο εντυπωσιακές μεταβολές στα ποσοστά θανάτου από καρκίνο.
Το ποσοστό για τον καρκίνο του πνεύμονα αυξήθηκε σημαντικά, ενώ το ποσοστό για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μειώθηκε απότομα.
Σήμερα το τεστ Παπανικολάου (Pap Test) είναι διαδεδομένο σ’όλο τον κόσμο και η αξία του στην πρόληψη και πρώιμη ανίχνευση των προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου είναι αναμφισβήτητη.
Η επιτυχία του τεστ Παπανικολάου για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου, εξαρτάται από την προθυμία των γυναικών να υποβληθούν σ’αυτή την εξέταση και κυρίως εκείνων που ανήκουν στην ομάδα αυξημένου κινδύνου.

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ ΣΕΛΙ



Μ΄ αρέσουν οι εκδρομές και τα ταξίδια τόσο, που κι όταν για διάφορους λόγους – και τώρα στα γεροντάματα είναι αρκετοί – δεν μπορώ εύκολα να ξενιτεύομαι, ταξιδεύω νοερά ξεφυλλίζοντας διάφορα τουριστικά φυλλάδια, τα οποία στις μέρες μας είναι άφθονα και με εμφάνιση προκλητική και διανέμονται αφειδώλευτα.
Με διάθεση λοιπόν να δραπετεύσω απ΄ την ασφυκτικά κατεχόμενη από αυτοκίνητα γειτονιά μου άνοιξα το τουριστικό φυλλάδιο της ΔΕΤΟΠΟΚΑ (τακτική περιοδική έκδοση 2001-2002), που μου υποσχόταν ότι θα με πάει στο αγαπημένο και από τα μαθητικά μου χρόνια Σέλι, το πανέμορφο χειμώνα και καλοκαίρι.
Η πρώτη εντύπωση από τις ωραίες έγχρωμες φωτογραφίες με τοπία καλοκαιρινά και χειμωνιάτικα, από πανηγύρια και χορούς και χιονοδρομίες αλλά και από την αφή του χαρτιού ήταν θετική. Η φαντασία μετά από μια σύντομη προθέρμανση ήταν έτοιμη να απογειωθεί. Πριν όμως προλάβει να πετάξει υποχρεώθηκε σε αναγκαστική προσγείωση. Είχα αρχίσει να διαβάζω και δεν πίστευα στα μάτια μου: ”Το Σέλι είναι χτισμένο στο Βέρμιο, σε υψόμετρο 1400–1540 μέτρων… ΙΔΡΥΘΗΚΕ (η υπογράμμιση δική μου) μεταξύ των ετών 1826-1835 από Βλάχους κτηνοτρόφους που ήρθαν από την Πίνδο και συγκεκριμένα από τις περιοχές Αβδέλλας (κυρίως) και Σαμαρίνας…”
Μάταια έψαχνα να βρω στη συνέχεια δύο λόγια, τρεις γραμμές για την καταστροφή του παλιού ηρωικού Σελίου στα 1822, τότε που σχεδόν όλα τα χριστιανικά χωριά του Βερμίου ξεσηκώθηκαν μαζί με την Νάουσα για να αποτινάξουν τον αλλόθρησκο τουρκικό ζυγό και έγιναν ολοκαύτωμα στο βωμό της Ελλάδας, της Ορθοδοξίας και της Ελευθερίας.
Άρχισα να αναρωτιέμαι. Δεν είναι το Σέλι παλιό χωριό; Δεν πήρε μέρος το Σέλι στην Ελληνική επανάσταση του 1821-1822; Πως είχα την εντύπωση ότι το Σέλι μπορεί να ήταν παλιότερο και από την Νάουσα;
Το τελευταίο ερώτημα με έκανε να ανοίξω την “Ιστορία της πόλεως Ναούσης, από της ιδρύσεως μέχρι της καταστροφής του 1822 – κατά ανέκδοτον σχεδίασμα Δ. Πλαταρίδου”, την οποία εξέδωσε για πρώτη φορά στην Έδεσσα το 1924 ο Ευστάθιος Ι. Στουγιαννάκης (1876-1939) και κατόπιν ο Σύλλογος Αποφοίτων Λαππείου Γυμνασίου Ναούσης “Αναστάσιος Μιχαήλ ο Λόγιος” στη Θεσσαλονίκη το 1976, έκδοση που έχω στη βιβλιοθήκη μου.
Από την πρώτη ματιά στο ευρετήριο λέξεων και ονομάτων της “Ιστορίας της πόλεως Ναούσης” διαπίστωσα ότι δεν με ξεγελούσε η μνήμη μου. Το Σέλι δεν είναι χωριό που δημιουργήθηκε για πρώτη φορά μετά την επανάσταση των Ελλήνων στα 1821-1822, υπήρχε και πιο πριν και μάλιστα πριν από την ίδρυση της Νέας Νάουσας στα μέσα του δέκατου πέμπτου (15ου αιώνα) (ή στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, το 1361, κατά την Ιστορία του Ε.Ι. Στουγιαννάκης), αν το κείμενο του “φιρμανιού” της οροθεσίας που παρατίθεται στη σελίδα 40 της Ιστορίας, που προαναφέρθηκε, είναι αυθεντικό. Γιατί στην Τρίτη γραμμή του κειμένου αυτού μεταξύ των άλλων διαβάζουμε “…Ορμαντζίκ κιναρί – ιλέ Σέλι γιολού ιλέ…” (…προς την άκραν του μικρού δάσους, δια του δρόμου Σελίου…)”

ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΣΕΛΙ
Στη συνέχεια παρουσιάζω για τους φίλους αναγνώστες και ιδιαίτερα για τους φίλους και συγγενείς εξ αγχιστείας Βλάχους Σελιώτες μερικές πληροφορίες για το Παλιό Σέλι, που περιέχονται στην Ιστορία της πόλεως Ναούσης Ε.Ι. Στουγιαννάκης, ώστε να τις μάθουν κι όσοι μπορεί να μην τις ξέρουν, για να μπορούν στη συνέχεια να ενημερώνουν πληρέστερα τους αμέτρητους θαυμαστές – Έλληνες και ξένους - της ιδιαίτερης πατρίδας τους. ( Τα κείμενα παρουσιάζονται μεταγλωττισμένα στη δημοτική).

ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΣΕΛΙ ΗΤΑΝ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ
1. Το Σέλι ήταν μια από τις κώμες που βρίσκονταν γύρω από τη Νάουσα και είχε 800 οικογένειες δηλαδή 3.200 κατοίκους περίπου. Την ίδια εποχή η κώμη Σκοτίνα είχε 120 οικογένειες και η Μαρούσια 70 οικογένειες (Ιστορία Πόλεως Ναούσης σελ. 63, σημ. 1)
2. Οι κάτοικοι Σελίου, Σκοτίνας, Τσιορνόβου (Φυτειάς), Μαρούσιας, Αρκουδοχωρίου, Διαβορνίτσης (Δίλογου), Διχαλευρίου και Χωροπανίου (Στενήμαχου) “ωμίλουν την Ελληνικήν, ενώ της Κουτσούφλιανης μιλούσαν την Ελληνοβλαχικήν” (Ιστορία Πόλεως Ναούσης σελ.64, σημείωση).
3. Οι κώμες Σέλι, Δραζίλοβον, Κουτσούφλιανη και Όσλιανη έκαναν εμπόριο αυτοτελές. Διότι ακολουθώντας τα παραδείγματα των Ναουσαίων οι περισσότεροι από αυτούς πήγαιναν τακτικά στο εξωτερικό είτε για να πουλήσουν τα βιοτεχνικά τους είτε για να αγοράσουν άλλα είτε για να βρουν δουλειά.
4. Οι Σελιώτες έκαναν το ίδιο εμπόριο με τους Ναουσαίους, δηλαδή λινά και βαμβακερά και μεταξωτά υφάσματα και συναγωνίζονται τους Ναουσαίους στη δραστηριότητα και την εξυπνάδα. Η πιο συνηθισμένη τέχνη των Σελιωτών και των Σκοτινωτών ήταν η λαναροποιία.
ΕΝΑ ΑΝΕΚΔΟΤΟ
Για τους λαναροποιούς, οι οποίοι αναγκάζονταν να γυρίζουν σ’ όλες τις αγορές της οθωμανικής αυτοκρατορίας, από χωρίο σε χωρίο, για να πουλήσουν ο καθένας τα δικά του προϊόντα και είχαν γίνει περιβόητοι για την εγκράτεια, τη λιτότητα και το πνεύμα της οικονομίας που είχαν αναπτύξει, κυκλοφορούσε το εξής ανέκδοτο:
Τέσσερις λαναράδες, οι οποίοι ταξίδευαν μαζί πείνασαν και αγόρασαν από κοινού τυρί αξίας δέκα παράδων.Επειδή όμως το τυρί των δέκα παράδων δεν μπορούσε να μοιραστεί σε τέσσερις μερίδες…το έκλεισαν μέσα σε ένα γυάλινο μπουκάλι και γλείφοντας το μπουκάλι απ’έξω έτρωγαν το ψωμί τους. Όταν γύρισαν στο χωριό τους, τότε μοίρασαν το τυρί!
5. Η κώμη ή ΚΩΜΟΠΟΛΗ Σέλι βρίσκεται πάνω σε οροπέδιο του ομώνυμου κλάδου του Βερμίου, πίσω από την ψηλότερη κορυφή, που ονομάζεται Γκιόνα, μιάμιση ώρα δυτικά της Σκοτίνας. Συναγωνιζόμενο το Σέλι τη γειτονική του Νάουσα έγκαιρα, προόδευσε θαυμάσια στη βιοτεχνία και στο εμπόριο. Όπως οι έμποροι της Νάουσας, έτσι και οι έμποροι του Σελίου πήγαιναν γα να πουλήσουν τα προϊόντα της τέχνης τους στο εξωτερικό και προπάντων στη Γερμανία.
6. Κατά τον 16ο αιώνα ένας ισχυρός Σελιώτης κομματάρχης μάλωσε με τους συμπολίτες του, έφυγε μαζί με τους οπαδούς του από το Σέλι και πήγε και έχτισε τη Σκοτίνα πάνω σε μια ομώνυμη κορυφή μέσα σε ένα σκιερό δάσος, κοντά σε κάποιο ρυάκι, παίρνοντας και το μερίδιο που του αναλογούσε από τις εκτάσεις του Σελίου. Έτσι η Κοινότητα του Σελίου χωρίστηκε σε δύο χωριά και η διαίρεση αυτή αναγνωρίστηκε από την Αρχή (το Κράτος). Γράφτηκε στα αρχεία και έτσι δημιουργήθηκε το χωριό στο οποίο γεννήθηκε ο περίφημος κλεφταρματωλός Δημήτριος ή Δήμος Δεληδήμος (1754-1799;) ο οποίος διακρίθηκε στους αγώνες εναντίον του Αλί Πασά και των ζορμπάδων.
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1822 - ΤΟ ΣΕΛΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ
Στις 13 Απριλίου του 1822 στίφη του στρατού εξόρμησαν με διαταγή του στρατάρχη Αβδούλ Λουμπούτ Πασά στα γύρω από την Νάουσα χωριά και τα λεηλάτησαν, άσχετα αν είχαν ή δεν είχαν πάρει μέρος στην επανάσταση. Αφού τα κατάσκαψαν για να βρουν χρήματα, τα έβαλαν φωτιά.
Όσους από τους κατοίκους των χωριών αιχμαλώτισαν – οι περισσότεροι πρόλαβαν και έφυγαν – τους έσφαζαν αλύπητα.
Ανάμεσα στα χωρία που ερειπώθηκαν, τα οποία σύμφωνα με τα Αρχεία του Ιεροδικείου Βέροιας ήταν 50, συγκαταλέγονται και τα εξής: Άνω και Κάτω Λοζίτσι, Δίρμανη, Δοβρά, Άνω και Κάτω Κοπανός, Νεοχώρι, Άνω και Κάτω Σέλι, Αρκουδοχώρι, Τσιόρνοβο, Γολισιάνη, Τουρκοχώρι, Διαβόρνιτσα, Όσλιανη, Κουτσούφλιανη, Δραζίβολο κ.λ.π.
Το σημερινό μου σημείωμα ας είναι ένα απλό μνημόσυνο των κατοίκων του Παλιού Σελίου και όλων των άλλων Ελλήνων των χωριών του Βερμίου που θυσιάστηκαν στο βωμό της Ελευθερίας.
Ελάχιστος φόρος τιμής, που οφείλεται από τους νεότερους στους παλιότερους σ’ εκείνους που θυσιάστηκαν, είναι η μνήμη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Ιστορία της πόλεως Ναούσης¨ Ευσταθίου Ι. Στουγιαννάκης, έκδοση Συλλόγου Αποφοίτων Λαππείου Γυμνασίου Ναούσης ¨Αναστάσιος Μιχαήλ ο Λόγιος¨ Θεσσαλονίκη 1976.
Υ.Γ.: Για την εγκατάσταση των Βλάχων το 1822 στην περιοχή της Βέροιας και της Νάουσας πρέπει πρέπει κάποιος να διαβάσει το βιβλίο του Γιώργου Χ.Χιονίδη ¨Οι ανέκδοτες αναμνήσεις του Γιώτη (Παναγιώτη) Ναούμ για τους Βλάχους της Ηπείρου και της Μακεδονίας στη διάρκεια του 19ου αιώνα και για την επανάσταση του 1878 στη Μακεδονία¨ (ανάτυπο εκ του ΚΔ’ τόμου των ¨Μακεδονικών¨) Θεσσαλονίκη 1984.

2.500 χρόνια Ελληνικού Πολιτισμού

Αυτοί είμαστε ή καλύτερα έτσι θέλουν να είμαστε...

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009

Γιάννης Ρίτσος - 100 χρόνια από τη γέννηση του

Να με θυμόσαστε – είπε. Χιλιάδες χιλιόμετρα περπάτησαχωρίς ψωμί, χωρίς νερό, πάνω σε πέτρες κι αγκάθια, για να σας φέρω ψωμί και νερό και τριαντάφυλλα. Την ομορφιάποτές μου δεν την πρόδωσα. Όλο το βιος μου το μοίρασα δίκαια. Μερτικό εγώ δεν κράτησα. Πάμπτωχος. Μʼ ένα κρινάκι του αγρούτις πιο άγριες νύχτες μας φώτισα. Να με θυμάστε. Και συχωράτε μου αυτή την τελευταία μου θλίψη: Θα ʼθελα ακόμη μια φορά με το λεπτό δρεπανάκι του φεγγαριού να θερίσω ένα ώριμο στάχυ. Να σταθώ στο κατώφλι, να κοιτάω και να μασώ σπυρί σπυρί το στάρι με τα μπροστινά μου δόντια θαυμάζοντας κι ευλογώντας τούτον τον κόσμο που αφήνω, θαυμάζοντας κι Εκείνον που ανεβαίνει το λόφο στο πάγχρυσο λιόγερμα. Δέστε: Στο αριστερό μανίκι του έχει ένα πορφυρό τετράγωνο μπάλωμα. Αυτό δεν διακρίνεται πολύ καθαρά. Κι ήθελα αυτό προπάντων να σας δείξω. Κι ίσως γιʼ αυτό προπάντων θʼ άξιζε να με θυμάστε.
(«Επιλογικό», Αργά, πολύ αργά μέσα στη νύχτα, 1991)