Ο Ίερός Ναός της μητροπόλεως, το πανάρχαιον ιστορικόν κειμήλιο και σέβασμα, ήτο προ της καταλήψεως της Βεροίας υπό των Τούρκων, ο μητροπολιτικός ναός της πόλεως, τιμώμενος εις μνήμην της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κατ΄άλλους δε εις μν΄λημην των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Μετά την πτώσιν της Βεροίας (1436) μετετράπη αμέσως εις τζαμίον επωνομασθέν "Χουνκιάρ Τζαμίσί" από τον μιναρέν του οποίου καθ΄εκάστην περί την μεσημβρίαν υψώνετο η ημισέληνος και τον δειλινόν υπεστέλλετο. Αι εικόνες των τοίχων και τα ψηφιδωτά εκαλύφθησαν δι΄ασβέστον. Το δεξιόν δε κλίτος κατεδαφίσθη υπό των κατακτητών, διασωθείς μέχρι σήμερον, ακρωτηριασμένος τρόπον τινά μετά δύο μόνον κλίτη.
Μετά την απελευθέρωσιν ης Βεροίας (1912) απεδόθη και πάλιν εις την λατρείαν των πατέρων μας, τα δε πρώτα έτη ελειτούργησεν επί τι διάστημα κανονικώς. Αργότερον εξεχωρήθη υπό του μητροπολίτου Πολυκάρπου εις την Χριστιανικήν Ένωσις Ορθοδόξων Βεροίας Χ.Ε.Ο.Β. "Ο Απόστολος Παύλος" ίνα με τας καταλλήλους επισκευάς, διαμορφώση τούτον εις Ναόν άμα και τόπων κηρυγμάτων και συγκεντρώσεων της Ενώσεως, στεγασθώσι δε προ τούτοις και τα μέχρι σήμερον αρτίως και ψυχοφελών λειτουργούντα Κατηχητικά σχολεία της πόλεως.
Δυστυχώς λόγω των πολέμων δις κατελήφθη υπό υπηρεσιών εντελώς ξένων προς τον σκοπόν και την αποστολήν του. Εχρειάσθηκε δε να καταβληθώσιν υπεράνθρωποι ενέργειαι δια να εκκενωθή από τας κρατικάς υπηρεσίας, της ΚΕΠΕΣ και ΚΕΚΑ ως και από τους Γερμανούς, οίτινες είχον μεταβάλει τούτον εις σταύλον, εγκαταστήσαντες άλογα ζώα, και κατέστρεψαν όλα τα αρχαία μαρμάρινα μνημεία, τα ευρεθέντα εις το Ιερόν Βήμα του Ναού, μεταβαλλόντες ταύτα εις συντρίμματα!
Ήδη, ελευθερωθείς συνεχίζει το χριστιανικόν έργον του δια της Χ.Ε.Ο.Β. παρέχων εις την νεολαίας της Βεροίας τροφήν κατά Χριστόν πνευματικήν και ταις ψυχαίς ωφέλιμον. Είνε Τρίκλιτος το σχήμα Βασιλική. Έχει μήκος 45 μέτρα, πλάτος 16 και ύψος 9. Προ της, κατεδαφίσεως του δεξιού κλίτους υπό των Τούρκων, το όλον πλάτος ήτο 21 μέτρα.
Εξανέστημεν όταν, μετά την παραλαβήν του Ιερού Ναού παρά των Γερμανών, παρέστημεν μάρτυρες προ των συντριμμάτων των αρχαίων μαρμαρινών μνημείων. Και μία φωνή πόνου και αγανακτήσεων εξέφυγε των χειλέων μας: "Γερμανοί επέρασαν".
Τι τους έφταιγαν τα αρχαία μνημεία, για να επιδείξουν και κατ΄αυτών την μήνιν των; Την κακίαν των και την μοχθηρίαν των; Γιά. Γιά.
Εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
08.04.1954
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου