Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΕΝΑ το 1992
του Νίκου Νικητιάδη
Σάν σήμερα, πριν 47 χρόνια, ένα... "αγοράκι" που θ' άλλαζε την μοίρα του κόσμου βρισκόταν μέσα στην κοιλιά της "χαρούμενης 'Ενολα" και περίμενε να γεννηθεί.
"Χαρούμενη 'Ενολα" ήταν το όνομα ενός αμερικανικού βομβαρδιστικού. Ενα όνομα που θα μείνει στην ιστορία σαν συνώνυμο του διαβόλου. Γιατί η "χαρούμενη 'Ενολα" μετέφερε την ίδια την κόλαση. Μία κόλαση, που οι Αμερικανοί με την φαντασία που τους χαρακτηρίζει, είχαν ονομάσει "αγοράκι".
Το..."αγοράκι" ήταν το όνομα της ατομικής βόμβας που έσκασε πάνω από την Χιροσίμα. Της πρώτης ατομοβόμβας που χρησιμοποιήθηκε. Από εκείνη την μέρα η ανθρωπότητα γνωρίζει πολύ καλά το πρόσωπο της κόλασης.
Σαν σήμερα το απόγευμα, στις 5 Αυγούστου 1945, τα πάντα ήταν έτοιμα στην βάση Τινιάν των νησιών "Μαριάνες" του Ειρηνικού για την γέννηση του "λιτλ μπόϊ" (αγοράκι). Η ανθρωπότητα θα έκανε τον τελευταίο ήρεμο ύπνο της. Η εποχή της αθωότητας τελείωνε εκείνη τη νύχτα.
Σαν αύριο, το πρωί της 6ης Αυγούστου 1945, η "χαρούμενη 'Ενολα" ('Ενολα Γκέϊ) ξεκινούσε από το Τινιάν για την Ιαπωνία. Στόχος η πόλη της Χιροσίμα. Το τι ακολούθησε το ξέρουμε επακριβώς με ακρίβεια δευτερολέπτου.
Ωρα 8.05. Η "χαρούμενη 'Ενολα" βρίσκεται πάνω από την Χιροσίμα.
Ωρα 8 και 13 λεπτά. Η"χαρούμενη 'Ενολα" παίρνει την διαταγή νά αφήσει το "αγοράκι".
Ωρα 8, 15 λεπτά και 17 δευτερόλεπτα. Το "αγοράκι" αποκολλάται από το αεροπλάνο κι αρχίζει να πέφτει αργά με αλεξίπτωτο προς την Χιροσίμα.
Ωρα 8, 16 λεπτά και 2 δευτερόλεπτα. Το "αγοράκι" πυροδοτείται με ηλεκτρονικό μηχανισμό σε ύψος 600 μέτρων πάνω από την Χιροσίμα. Η πρώτη ατομική βόμβα σκάει!
Το διαβολικό "αγοράκι" είχε γεννηθεί. Κι έφερνε μαζί του την κόλαση, που στην αρχή είχε την μορφή ενός κόκκινου νεφελώματος σε σχήμα μανιταριού. Τι ακολούθησε; Ας δούμε την περιγραφή των Φλέτσερ Κνέμπελ και Τσαρλς Μπέϊλι από το βιβλίο τους "Χωρίς σπουδαίο λόγο".
Το εκτυφλωτικό φως. Για όσους βρίσκονταν εκεί και επέζησαν για να θυμούνται τη στιγμή που ο άνθρωπος για πρώτη φορά έστρεψε εναντίον του τις στοιχειακές δυνάμεις του σύμπαντός του, το πρώτο δευτερόλεπτο ήταν καθαρό φως, εκτυφλωτικό, έντονο φως - φως μιας τρομακτικής ομορφιάς και ποικιλίας. Μπορεί να υπήρξε και ήχος, αλλά κανείς δεν τον άκουσε.
Οι καμμένες σκιές. Η αρχική λάμψη εξαπέλυσε μία σειρά από δεινά. Πρώτη ήρθε η θερμότητα. Κράτησε για μια στιγμή, ήταν όμως τόσο έντονη που: Eλιωσε τα κεραμίδια στις στέγες και τους κρυστάλλους του χαλαζίτη μέσα στους γρανιτόλιθους. Kαρβούνιασε σε έκταση δύο σχεδόν μιλίων τους τηλεφωνικούς στύλους. Κι έκανε στάχτη τα ανθρώπινα πλάσματα, που βρίσκονταν εκεί κοντά, σε τέτοιο βαθμό ώστε τίποτα δεν έμεινε σαν κατάλοιπο, παρά μόνο οι σκιές τους καμμένες πάνω στην άσφαλτο ή πάνω στους πέτρινους τοίχους. Σε μία ακτίνα τεσσάρων χιλιομέτρων κάηκε το γυμνό δέρμα όλων των ανθρώπων.
Ο σαρωτικός άνεμος. Μετά το κάψιμο ήρθε η έκρηξη. Εκρηξη σαρωτική με κίνηση απομακρύνσεως από την πύρινη σφαίρα, με τη δύναμη ενός ανέμου 800 χιλιομέτρων την ώρα. Μόνο τα αντικείμενα που παρουσίαζαν ελάχιστη επιφάνεια αντιστάσεως -οι κουπαστές στις γέφυρες, οι σωλήνες, οι στύλοι- παρέμειναν στην θέση τους. Κατά τα λοιπά, μέσα σ' έναν γιγάντιο κύκλο με διάμετρο 3,5 χιλιομέτρων, τα πάντα είχαν γίνει συντρίμμια.
Οι πύρινοι πίδακες. Η θερμότητα και η έκρηξη προκάλεσαν και τροφοδότησαν χιλιάδες φωτιές σε χιλιάδες σημεία μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Σε ορισμένα σημεία η ίδια η γη έμοιαζε να ξερνά φωτιά - γιατί ήταν αμέτρητες οι φλόγες, σαν πύρινοι πίδακες που αναπήδησαν αυτόματα από την ακτινοβόλα θερμότητα.
Η μαύρη βροχή. Λίγα λεπτά μετά την έκρηξη, άρχισε να πέφτει μια παράξενη βροχή. Οι σταγόνες ήταν μεγάλες σαν καρύδια και μαύρες! Το τρομακτικό αυτό φαινόμενο προέκυψε από την εξάτμιση της υγρασίας της πύρινης σφαίρας και την συμπύκνωσή της στο σύννεφο που ανέβλυζε από αυτή. Καθώς το σύννεφο που είχε σχηματισθεί από τους υδρατμούς και τον κονιορτό της Χιροσίμα έφτασε σε μεγαλύτερο ύψος και σε ψυχρότερα στρώματα αέρα, οι υδρατμοί συμπυκώθηκαν και έπεσαν κάτω σαν βροχή. Η βροχή δεν ήταν ικανή να σβήσει τις φωτιές, ήταν όμως ικανή, σαν "μαύρη βροχή", να αποκορυφώσει την κατάπληξη και τον πανικό.
Ο "άνεμος της φωτιάς". Μετά την βροχή ήρθε ο άνεμος - ο μεγάλος "άνεμος της φωτιάς- που φύσαγε προς το κέντρο της καταστροφής και στροβιλιζόταν και μεγάλωνε την έντασή του καθώς ο αέρας πάνω από την Χιροσίμα θερμαινόταν διαρκώς και περισσότερο και πύρωνε από τις μεγάλες φωτιές. Ο άνεμος φυσούσε τόσο ορμητικά που ξερίζωνε πελώρια δέντρα από τα πάρκα, όπου κατέφευγαν όσοι είχαν επιζήσει.
"Είδαμε την λάμψη". Χιλιάδες άνθρωποι τρέχανε, τρέχανε αλόγιστα, τρέχανε στα τυφλά, χωρίς να ξέρουν για που - μόνο και μόνο για να βγουν έξω από την πόλη. Μερικοί στα προάστια, όταν τους έβλεπαν να έρχονται, νόμιζαν στην αρχή ότι ήταν Νέγροι, όχι Ιάπωνες - τόσο μαύρο ήταν το δέρμα τους. Οι πρόσφυγες δεν μπορούσαν να εξηγήσουν πως είχαν καεί. "Είδαμε την λάμψη", έλεγαν, "και να τι συνέβη"...
Ο απολογισμός ήταν τρομακτικός. Το "αγοράκι" είχε σκοτώσει μέσα σε ελάχιστα λεπτά 78.150 ανθρώπους και είχε τραυματίσει 9.284. Αλλοι 13.939 άνθρωποι εξαφανίστηκαν εντελώς (κατακάηκαν, εξατμίσθηκαν, έλιωσαν) και η επίσημη στατιστική τους θεωρεί... "αγνοούμενους".
Η ατομική βόμβα στην Χιροσίμα ρίχθηκε με την πεποίθηση ότι οι Ιάπωνες θα συνθηκολογούσαν αμέσως κι έτσι θα τελείωνε ο πόλεμος και θα αποφευγόταν η άσκοπη... αιματοχυσία. Οι Ιάπωνες δεν συνθηκολόγησαν.
Στις 9 Αυγούστου 1945 στις 12 το μεσημέρι οι Αμερικανοί έρριξαν άλλη ατομική βόμβα στο Ναγκασάκι. Ο νέος απολογισμός: 36.000 νεκροί, 40.000 τραυματίες και το Ναγκασάκι πλήρως ισοπεδωμένο.
Αμέσως μετά, στις 10 Αυγούστου, η Ιαπωνία αποφάσισε να παραδοθεί. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1945 υπογράφτηκε η συμφωνία παράδοσης άνευ όρων πάνω στο αεροπλανοφόρο "Μισούρι". Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος είχε τελειώσει. Κι άρχιζε η ατομική εποχή.
Σήμερα, που ο ψυχρός πόλεμος αποτελεί παρελθόν, ας μην θυμηθούμε τους επιστήμονες, τους πολιτικούς, τους στρατιωτικούς και τις ιδεολογίες του τρόμου που συνδέθηκαν με την ατομική εποχή και τις διαβολικές ισορροπίες της "πυρηνικής ειρήνης".
Σήμερα, που το αίτημα για πλήρη κατάργηση των πυρηνικών όπλων δεν μοιάζει πια να είναι ουτοπία, ας θυμηθούμε τα λόγια του Αλβέρτου Αϊνστάϊν για την πυρηνική ειρήνη: "Δεν ξέρω πως θα γίνει ο Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αυτό που ξέρω είναι ότι ο Δ' Παγκόσμιος Πόλεμος θα γίνει με πέτρες."
Σήμερα, ας προσευχηθούμε για τα θύματα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Θύματα που ανήκουν σ΄ όλη την ανθρωπότητα...
Ο σαρωτικός άνεμος. Μετά το κάψιμο ήρθε η έκρηξη. Εκρηξη σαρωτική με κίνηση απομακρύνσεως από την πύρινη σφαίρα, με τη δύναμη ενός ανέμου 800 χιλιομέτρων την ώρα. Μόνο τα αντικείμενα που παρουσίαζαν ελάχιστη επιφάνεια αντιστάσεως -οι κουπαστές στις γέφυρες, οι σωλήνες, οι στύλοι- παρέμειναν στην θέση τους. Κατά τα λοιπά, μέσα σ' έναν γιγάντιο κύκλο με διάμετρο 3,5 χιλιομέτρων, τα πάντα είχαν γίνει συντρίμμια.
Οι πύρινοι πίδακες. Η θερμότητα και η έκρηξη προκάλεσαν και τροφοδότησαν χιλιάδες φωτιές σε χιλιάδες σημεία μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Σε ορισμένα σημεία η ίδια η γη έμοιαζε να ξερνά φωτιά - γιατί ήταν αμέτρητες οι φλόγες, σαν πύρινοι πίδακες που αναπήδησαν αυτόματα από την ακτινοβόλα θερμότητα.
Η μαύρη βροχή. Λίγα λεπτά μετά την έκρηξη, άρχισε να πέφτει μια παράξενη βροχή. Οι σταγόνες ήταν μεγάλες σαν καρύδια και μαύρες! Το τρομακτικό αυτό φαινόμενο προέκυψε από την εξάτμιση της υγρασίας της πύρινης σφαίρας και την συμπύκνωσή της στο σύννεφο που ανέβλυζε από αυτή. Καθώς το σύννεφο που είχε σχηματισθεί από τους υδρατμούς και τον κονιορτό της Χιροσίμα έφτασε σε μεγαλύτερο ύψος και σε ψυχρότερα στρώματα αέρα, οι υδρατμοί συμπυκώθηκαν και έπεσαν κάτω σαν βροχή. Η βροχή δεν ήταν ικανή να σβήσει τις φωτιές, ήταν όμως ικανή, σαν "μαύρη βροχή", να αποκορυφώσει την κατάπληξη και τον πανικό.
Ο "άνεμος της φωτιάς". Μετά την βροχή ήρθε ο άνεμος - ο μεγάλος "άνεμος της φωτιάς- που φύσαγε προς το κέντρο της καταστροφής και στροβιλιζόταν και μεγάλωνε την έντασή του καθώς ο αέρας πάνω από την Χιροσίμα θερμαινόταν διαρκώς και περισσότερο και πύρωνε από τις μεγάλες φωτιές. Ο άνεμος φυσούσε τόσο ορμητικά που ξερίζωνε πελώρια δέντρα από τα πάρκα, όπου κατέφευγαν όσοι είχαν επιζήσει.
"Είδαμε την λάμψη". Χιλιάδες άνθρωποι τρέχανε, τρέχανε αλόγιστα, τρέχανε στα τυφλά, χωρίς να ξέρουν για που - μόνο και μόνο για να βγουν έξω από την πόλη. Μερικοί στα προάστια, όταν τους έβλεπαν να έρχονται, νόμιζαν στην αρχή ότι ήταν Νέγροι, όχι Ιάπωνες - τόσο μαύρο ήταν το δέρμα τους. Οι πρόσφυγες δεν μπορούσαν να εξηγήσουν πως είχαν καεί. "Είδαμε την λάμψη", έλεγαν, "και να τι συνέβη"...
Ο απολογισμός ήταν τρομακτικός. Το "αγοράκι" είχε σκοτώσει μέσα σε ελάχιστα λεπτά 78.150 ανθρώπους και είχε τραυματίσει 9.284. Αλλοι 13.939 άνθρωποι εξαφανίστηκαν εντελώς (κατακάηκαν, εξατμίσθηκαν, έλιωσαν) και η επίσημη στατιστική τους θεωρεί... "αγνοούμενους".
Η ατομική βόμβα στην Χιροσίμα ρίχθηκε με την πεποίθηση ότι οι Ιάπωνες θα συνθηκολογούσαν αμέσως κι έτσι θα τελείωνε ο πόλεμος και θα αποφευγόταν η άσκοπη... αιματοχυσία. Οι Ιάπωνες δεν συνθηκολόγησαν.
Στις 9 Αυγούστου 1945 στις 12 το μεσημέρι οι Αμερικανοί έρριξαν άλλη ατομική βόμβα στο Ναγκασάκι. Ο νέος απολογισμός: 36.000 νεκροί, 40.000 τραυματίες και το Ναγκασάκι πλήρως ισοπεδωμένο.
Αμέσως μετά, στις 10 Αυγούστου, η Ιαπωνία αποφάσισε να παραδοθεί. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1945 υπογράφτηκε η συμφωνία παράδοσης άνευ όρων πάνω στο αεροπλανοφόρο "Μισούρι". Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος είχε τελειώσει. Κι άρχιζε η ατομική εποχή.
Σήμερα, που ο ψυχρός πόλεμος αποτελεί παρελθόν, ας μην θυμηθούμε τους επιστήμονες, τους πολιτικούς, τους στρατιωτικούς και τις ιδεολογίες του τρόμου που συνδέθηκαν με την ατομική εποχή και τις διαβολικές ισορροπίες της "πυρηνικής ειρήνης".
Σήμερα, που το αίτημα για πλήρη κατάργηση των πυρηνικών όπλων δεν μοιάζει πια να είναι ουτοπία, ας θυμηθούμε τα λόγια του Αλβέρτου Αϊνστάϊν για την πυρηνική ειρήνη: "Δεν ξέρω πως θα γίνει ο Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αυτό που ξέρω είναι ότι ο Δ' Παγκόσμιος Πόλεμος θα γίνει με πέτρες."
Σήμερα, ας προσευχηθούμε για τα θύματα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι. Θύματα που ανήκουν σ΄ όλη την ανθρωπότητα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου