ΒΕΡΓΙΩΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΣΤΟΛΗ

Σε ένα δεύτερο φυσικό μπαλκόνι του όρους Βερμίου είναι κτισμένη η Βέροια, χαμηλότερα από την κοντινή της Νάουσα. Στα γνωστά για την αρχιτεκτονική τους αρχοντικά της πόλης, οι Βεργιώτες ζούσαν μία σχετικά πολυτελή ζωή. Το ανεβασμένο αισθητικό επίπεδο φαίνεται κι από τα γυναικεία ρούχα τα οποία, αν και φοριόταν από γυναίκες πλούσιες, είναι λεπτά και αυστηρά. Μαζί με τις άλλες αστικές της Δυτ. Μακεδονίας, ανήκει στη φορεσιά αστικού δυτικού τύπου.

Το υφαντό μεταξοβάμβακο ή μεταξωτό εσωτερικό πουκάμισο, στολισμένο με μπιμπίλες και χρυσοκεντήματα τσεβρέ, ήταν το εσώρουχο. Έπειτα φορούσαν την φούστα, όμοιο με της Νάουσας αμάνικο φαρδύ εσωτερικό φόρεμα. Στο στήθος έμπαιναν οι τραχηλιές, στολισμένες με λεπτές μεταξωτές μπιμπίλες όπως και τα πρόσθετα μανίκια. Τα σκάλωναν με αστικού τύπου χρυσές καρφίτσες. Το πλισεδωτό φουστάνι ήταν μακρύ "μέχρι της γης" ραμμένο από μεταξωτές στόφες, ταφτάδες ή ατλάζια σκούρου συνήθως χρώματος.

Στο στήθος και στις μανσέτες κεντιόταν με χρυσογάιτανο. Η ποδιά γινόταν πάντα από το ίδιο ύφασμα. Γύρω από τη μέση έβαζαν το μεταξωτό "ζωνάρι", έναν στενό χρυσοκέντητο τσεβρέ που έδενα αριστερά και οι άκρες του τελείωναν μαζί με την ποδιά. Η βελούδινη ή μεταξωτή χρυσοκέντητη ζώνη κούμπωνε μπροστά με συρματερές επίχρυσες πόρπες στολισμένες με ημιπολύτιμες πέτρες. Από πάνω φοριόταν το "λιμπαντί", το μαύρο τσόχινο χρυσοκέντητο γιλέκο ή το επίσης τσόχινο μαύρο πτυχωτό πίσω χρυσοκέντητο πανωφόρι. Οι χρυσοκεντητάδες της Βέροιας και της Νάουσας, είχαν αναπτύξει μια θαυμαστή τεχνική και έτσι κεντούσαν μικρά μοτίβα με πυκνό σχέδιο χρησιμοποιώντας λεπτό μονόκλωνο χρυσογάιτανο και λεπτές χρυσές πούλιες.

Τα μαλλιά τα πλέκαν από 4 έως 6 πλεξούδες και τα ανέβαζαν από τα δεξιά στο μικρό μαύρο φέσι το οποίο ήταν σκεπασμένο με σουρωτή μαύρη μεταξωτή δανδέλα σκαλωμένη γύρω γύρω με 2 - 3 μαζί μικρά μαργαριτάρια. Τα βραχιόλια, τα δακτυλίδια καθώς και οι καρφίτσες του φεσιού, ήταν χρυσά και στολισμένα με διαμάντια. Τις έφερναν συνήθως από την Σαλονίκη ή και τη Πόλη. Στο λαιμό κρεμούσαν την πλακέ αλυσίδα με τα πεντόλιρα καθώς και την μακριά χοντρή "καδένα" με το χρυσό ρολογάκι στην άκρη, που το σκάλωναν δεξιά στο ζουνάρι πάνω σε ένα διπλωμένο μεταξωτό μαντιλάκι με μπιμπίλες. Οι κάλτσες τους λεπτές μάλλινες άσπρες, ήταν διακριτικά κεντημένες πλεκτά στους αστραγάλους. Η Βέροια επηρέασε την φορεσιά της Νάουσας γι αυτό παρατηρούμε τόσο λίγες διαφορές, όπως στο φέσι ή στο ζωνάρι. Η υπερβολή όμως στο χρυσό, στα μεγέθη και προπάντων στα φανταχτερά χρώματα, έκαναν την φορεσιά της Νάουσας τελικά να ξεχωρίζει.

40 Ελληνικές φορεσιές

από τη Συλλογή του θεάτρου "Δόρα Στράτου"

Η παρουσίαση στάθηκε αφορμή από τα εγκαίνια της έκθεσης που διοργανώνει ο Δήμος Βέροιας, στα πλαίσια εκδηλώσεων για τα 90χρονα του, με θέμα "Παραδοσιακές Βεροιώτικες στολές και σειρά παλαιών φωτογραφιών από τη ζωή της πόλης" την Κυριακή 26 Απριλίου 2009 παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια.