Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010

Τραγούδι για τον Παύλο Μελά στα βλάχικα.. από τον Γιάννη Ντισέλια

Προ αμνημονεύτων ετών, όταν η κρατική Ραδιοφωνία ασχολούνταν πιο πολύ με το Ελληνικό Δημοτικό τραγούδι, όταν άκουγες το κλαρίνο του Καρακώστα ή του Χαλκιά (του πατέρα του λαϊκού μας βάρδου), ή και άλλων λαμπρών λαϊκών οργανοπαιχτών, η χροιά τους ήταν κάτι σα κελάδημα αηδονιού, κάτι που σε νανούριζε, σε ξεκούραζε και στα κρεσέντα τους σε έστελνε στα ουράνια του κεφιού.
Κατά πρώτον, ήμουν και είμαι φανατικός οπαδός της πάσης φύσεως και προέλευσης Ελληνικής Δημοτικής μουσικής, αλλά και γνώστης της μουσικής μια και ήμουν από τους πρώτους που πλαισιώσαμε την Φιλαρμονική Βεροίας (για το λόγο αυτό η Δημοτική Αρχή μας τίμησε την 17η Δεκεμβρίου 2005).
Κατά δεύτερον, παρακολουθούσα τότε σχεδόν όλα τα ραδιοφωνικά προγράμματα που είχαν σχέση με το δημοτικό τραγούδι, ιδίως τα απογευματινά. Κάποια στιγμή λοιπόν, ακούω ένα τραγούδι για τον Παύλο Μελά, στα Βλάχικα!!!! Η συγκίνησή ήταν μεγάλη και καιροφυλακτούσα να το ξανακούσω. Το ευτύχημα ήταν ότι το ξανάκουσα πολλές φορές και κάποια στιγμή έμαθα κάποια λόγια, αλλά και το ρυθμό πολύ καλά.
Πέρασαν τα χρόνια και τώρα στα δυτικά της ζωής μου, ώ του θαύματος, ψάχνοντας σε μία μεγάλη βιβλιοθήκη της Θεσσαλονίκης κάτι για το Σέλι, τους Βλάχους και τα σχετικά, βλέπω τυχαία και τραγούδια που εξιστορούν τους ηρωϊσμούς παλικαριών, κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, στα Βλάχικα και στην γνωστή σε όλους μας Μακεδονική διάλεκτο. Ένα από αυτά ήταν αφιερωμένο στον Παύλο Μελά. ΗΤΑΝ ΑΥΤΟ που σιγοτραγουδούσα πριν τριάντα και πλέον χρόνια!!!
Η συγκίνηση μου ήταν μεγάλη, πήγα το φωτοτύπησα, άρχισα να το διαβάζω, να το διαβάζω…Το τραγούδι αυτό το τραγουδούσαν στο Γράμμο, στο Βίτσι, στη Τζένα, στο Καϊμακτσαλάν, στο Πάϊκο στο Κρούσιεβο, στο Πελιστέρι, στην Κλεισούρα, στη Νέβεσκα, στο Μορίχοβο και αλλού, οι Βλάχοι, ΕΝΩ ο Μίκης Ζέζας ήταν ζωντανός!! Δεν περίμεναν, ως είθησθαι, να σκοτωθεί, ή να πεθάνει ο ήρωας, για να τον υμνήσουν, αλλά παίρναν κουράγιο απτην ζωντανή ανάσα του τραγουδιού του Μίκη Ζέζα, ενός ζωντανού ήρωα, που μετά από λίγο καιρό στην άνοιξη της ζωής του θα θυσιαστεί γιαυτόν το ταλαιπωρημένο και σκλαβωμένο λαό.
Αλήθεια πόσο κουράγιο μπορείς και πρέπει νάχεις σε μία εποχή που τα πλάκωνε η σκλαβιά και η φοβέρα και να τραγουδάς για τον αητό που ελπίζεις να σου φέρει τη Λευτεριά και να αποτινάξεις το ζυγό του δυνάστη;
Το πλήρες του τραγουδιού είναι στη διάθεση του καθενός μέσω της εφημερίδας. Η ταπεινότητά μου το μόνο που έχει να κάνει είναι να παρουσιάσει ένα κομμάτι αυτού, για να πάρετε μία γεύση. Επίσης να γνωρίζετε ότι υπάρχει στην περιοχή μας ένας μουσικός, από τους πιο καλούς, ο Παράσχος ο λαϊκός οργανοπαίχτης (κλαρινίστας), ο οποίος ξέρει πολύ καλά τη μουσική του τραγουδιού.
Προτείνω ο Σύλλογος Βλάχων Βέροιας, ή κάποιος άλλος φορέας να μάθει το τραγούδι αυτό και μαζί με άλλα τραγούδια, δημοτικά νοείται, με ήρωες ή ηρωϊσμούς, όπως τα παιδιά της Σαμαρίνας, ο Λεωνίδας, ο Λούκας, ο Δημάκης ή Δημάκας και άλλα, να γίνουν ένα ωραίο CD (σι ντί).
Δεν ξέρω αν μαυτό που βρήκα προσφέρω κάτι ή τζάμπα τρέχω στις διάφορες βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης;
Θάθελα αν κάποιος διαβάσει αυτές τις γραμμές να μου γράψει την οποιαδήποτε γνώμη, την οποία θα σεβαστώ απόλυτα.

Κ ΄ντου ν΄κισί Ζέζα του Μακεδονίι , Σαν κίνησε ο Ζέζας για τη Μακεδονία
Λίι τζ΄σι αλί Ναταλίι : είπε στη Ναταλία
--<< Σ΄στίι τίνι λε Ναταλίι , Να ξέρεις Ναταλία
Κ΄βας φούγκου του Μακεδονίι. Πως θα φύγω στην Μακεδονία
------
--Τσί κάφτς, Ζέζα, του Μακεδονίι; Τί γυρεύεις Ζέζα , στην Μακεδονία;
Λιί τζ΄σι λάϊα Ναταλίι. Του είπε η μαύρη Ναταλία
Νού ν τι ντού , λάϊ Ζέζα, του Μακεδονίι, Μη πάς,Ζέζα, στην Μακεδονία,
Τώρα τσι άρι φιλονικίι. Τώρα που υπάρχει φιλονικία.
------
Σιέτζ κ του Μακεδονίι Κάτσε, γιατί στη Μακεδονία
Βας τι μ΄κ λάϊα Τουρκίι. Θα σε φάει η μαύρη Τουρκία.
--Ιό του φιλονικίι βας μι ντούκ --Εγώ στη φιλονικία θε να πάω
κ σ σκουλ΄ Μουραϊτλου τούτου. Γιατί ξεσηκώθηκε οΜωριάς όλος.

Και τελευταία :
Ζέζα τρέϊ μέσσι καπιτάνου Ο Ζέζας τρείς μήνες καπετάνιος
Τούτου νιόρλου λάϊου . Όλο σύννεφο μαύρο
Λιί σκριί αλί Ναταλίι : Έγραψε στη Ναταλία:
--Σ στίι τίνι Ναταλίι , --Να ξέρεις εσύ Ναταλία,
Κ βίνιου του Μακεδονίι , πως ήρθα στη Μακεδονία,
Τας αντούκου Ελευθερίι. Για να φέρω Ελευθερία.

Να σας έχει καλά ο Θεός
Γιάννης Ντισέλιας

Δεν υπάρχουν σχόλια: