Γιώργος Παπανδρέου... "Ο Ελληνικός λαός απαιτεί την αλήθεια"

Συνέντευξη του Γιώργου Α. Παπανδρέου στην εφημερίδα "Πελοπόννησος" στον δημοσιογράφο Δημήτρη Αβραμίδη

Δημήτρης Αβραμίδης: Κύριε πρόεδρε, πείτε μου παρακαλώ, γιατί θα πρέπει ένας πολίτης να ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ στις 6 Μαΐου;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Πρώτον, γιατί, μην κρυβόμαστε, είναι η μοναδική σοβαρή επιλογή, αν θέλουμε να μην κινδυνεύσει η παρουσία της χώρας στο ευρώ και αν θέλουμε να μην πάνε χαμένες οι μεγάλες θυσίες που έκαναν μέχρι τώρα οι Έλληνες πολίτες.

Δεύτερον, γιατί το δίλημμα που αντιμετωπίζουμε σε αυτές τις εκλογές είναι καθαρό. Η Ελλάδα, την επόμενη των εκλογών χρειάζεται μια σταθερή κυβέρνηση, βασισμένη στην ευρύτερη δυνατή συμμαχία σταθερότητας και προόδου, που να μπορεί να συνεχίσει την προσπάθεια διάσωσης της χώρας. Και το Κίνημά μας, ο Βαγγέλης Βενιζέλος και όλοι μας πορευόμαστε με αυτή την προτεραιότητα, με ένα ρεαλιστικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Αντίθετα, ο Αντώνης Σαμαράς προσπαθεί για άλλη μια φορά να αποφύγει τις ευθύνες, βάζοντας ως προϋπόθεση την αυτοδυναμία για να πραγματοποιήσει όσα υπόσχεται. Η σημερινή κατάσταση είναι όμως τόσο σοβαρή ώστε δεν υπάρχουν περιθώρια για μικροκομματικά παιχνίδια.

Τρίτον, γιατί το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση ξεκίνησε μια σειρά από απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που για λόγους πολιτικού κόστους δεν είχαν προχωρήσει επί χρόνια. Και είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε τις μεταρρυθμίσεις αυτές από τα μέτρα που επέβαλε η κρίση για να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα. Να δώσω δυο παραδείγματα; Για πρώτη φορά οι αποφάσεις κάθε υπουργού αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο επιτρέποντας στον κάθε πολίτη να ελέγχει την άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας, κάνοντας την Ελλάδα από τις πιο σύγχρονες χώρες στον τομέα της διαφάνειας. Για πρώτη φορά πέρασε με ευρύτερη συναίνεση ένα νομοσχέδιο για την παιδεία που ανατρέπει τα κακώς κείμενα δεκαετιών.

Τέταρτον, γιατί αποδείξαμε ότι μάθαμε από τα διαχρονικά μας λάθη. Και δεν τα επαναλάβαμε. Να δώσω τρία παραδείγματα; Σκεφτείτε ότι πρέπει να είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που στο τέλος μίας κυβερνητικής θητείας το κράτος έχει λιγότερους υπαλλήλους και πολύ λιγότερες λειτουργικές δαπάνες από ό,τι στην αρχή της. Σκεφτείτε ότι πρέπει να είναι η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που πέρασαν δυο χρόνια και δεν ταλαιπωρήθηκε η χώρα από κάποιο νέο μεγάλο σκάνδαλο. Σκεφτείτε ότι πρέπει να είναι η πρώτη φορά, μετά από επιμονή μας, που χτυπιέται συστηματικά η διαφθορά σε υψηλό επίπεδο με συνέπειες για πρόσωπα με ισχύ, πολιτική, οικονομική ή ακόμα και για υψηλόβαθμους μόνιμους δημόσιους υπάλληλους, που παλαιότερα βρισκόντουσαν στο απυρόβλητο.

Το ΠΑΣΟΚ απέδειξε, στην μισή θητεία που έκανε, των δύο ετών, ότι έχει τη βούληση να συγκρουστεί με τα κακώς κείμενα για να αλλάξουν τα πράγματα στη χώρα μας, να εμπεδώσουμε μια πολιτεία δικαίου για να μην ξαναβρεθούμε ποτέ στο χείλος του γκρεμού.

Και πέμπτον, γιατί οι βασικές μας πολιτικές επιλογές την τελευταία διετία δικαιώθηκαν. Θυμίζω ότι πέρσι στις 27 Οκτωβρίου γυρίσαμε από τις Βρυξέλλες με μία ιστορική συμφωνία για μία πρωτοφανή διαγραφή ελληνικού χρέους. Παρόλα αυτά, εδώ στην Ελλάδα, όσοι δεν μας έλεγαν προδότες και δοσίλογους, μας έλεγαν αποτυχημένους. Και όλοι μαζί, με πρώτο τον κύριο Σαμαρά, βροντοφώναζαν «ΟΧΙ» στη Συμφωνία των Βρυξελλών. Σήμερα όλοι αυτοί πανηγυρίζουν για τη διαγραφή του χρέους και παρουσιάζουν ως δικά τους τα αποτελέσματά της. Ας είναι. Το συμπέρασμα είναι ένα: παρά τα αναπόφευκτα λάθη, παρά τον πόνο που ξέρω ότι αναπόφευκτα προκαλέσαμε, παρά τις παλινωδίες μιας συντηρητικής Ευρώπης, η πολιτική μας πέτυχε να κρατήσει την Ελλάδα όρθια και μέσα στην Ευρωζώνη. Και την πολιτική αυτή τη δικαίωσαν και πολιτικές δυνάμεις που την είχαν καταγγείλει στην αρχή.

Για όλους αυτούς τους λόγους και πολύ περισσότερο επειδή η χώρα χρειάζεται σταθερότητα, και το Κίνημά μας έχει αποδείξει πως διαθέτει τη βούληση να αναλαμβάνει και ευθύνες και κόστος, το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι πρώτο κόμμα, να μπορεί να έχει τον πρώτο λόγο, ώστε να οδηγηθούμε με σιγουριά και ασφάλεια σε μία καλύτερη Ελλάδα, μία δικαιότερη κοινωνία.

Ο στόχος αυτός είναι και εφικτός και αναγκαίος για τη χώρα.

Δημήτρης Αβραμίδης: Καθώς δείχνουν όλες οι σχετικές ενδείξεις, το ΠΑΣΟΚ βαδίζει προς ένα «ιστορικά χαμηλό» εκλογικό ποσοστό. Αν αυτές οι ενδείξεις επιβεβαιωθούν, θα θεωρήσετε ότι υπάρχει προσωπική σας πολιτική ευθύνη;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Η πρώτη μου ευθύνη ήταν και είναι για την χώρα, και τον Ελληνικό λαό. Αυτό υπαγορεύει η συνείδησή μου και η ιστορία μου. Η προσωπική, αλλά και εκείνη του ονόματος Παπανδρέου.

Να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους κύριε Αβραμίδη; Εκλέχτηκα Πρωθυπουργός για να αλλάξω την Ελλάδα πριν βουλιάξει. Και τη βρήκα να βουλιάζει ήδη όταν ανέλαβα. Τη βρήκα στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Κανείς δεν ξυπνάει το πρωί σκεφτόμενος πώς θα μειώσει μισθούς και συντάξεις. Ανέλαβα ευθύνες που αναλογούσαν στην προηγούμενη διακυβέρνηση και τις ανέλαβα στο ακέραιο. Ανέλαβα ευθύνες, όταν οι προηγούμενοι φάνηκαν ευθυνόφοβοι και φυγόπονοι.

Και ήταν οι δικές τους αποφάσεις που μας οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού και μας έθεσαν υπό κηδεμονία. Κανείς δεν θέλει την Τρόικα πάνω από το κεφάλι του.

Και οι δικές μου αποφάσεις ήταν για να φύγουμε το συντομότερο από αυτή την κηδεμονία. Αλλά αυτό έχει κόστος.

Πήρα τις δυσκολότερες αποφάσεις που πήρε Έλληνας Πρωθυπουργός τις τελευταίες δεκαετίες, για να αποτρέψω το χειρότερο και να σταθούμε σύντομα στα πόδια μας. Δεν μου ταιριάζει να σηκώνω τα χέρια ψηλά, αρκούμενος σε ένα «τι να κάνω, φταίνε οι προηγούμενοι». Θα ήταν πατριωτικό να αφήσω τη χώρα να καταρρεύσει; Όχι. Θα ήταν λιγοψυχία. Ρίψασπις δεν υπήρξα ποτέ. Και ούτε μία στιγμή δεν σκέφτηκα είτε το προσωπικό είτε το πολιτικό κόστος. Ούτε μία στιγμή. Αυτό το θυσιάζω χάριν αυτών που πιστεύω ότι υπηρετούν καλύτερα την πατρίδα και τον λαό.

Οι αποφάσεις που πήραμε εγώ και η κυβέρνηση συλλογικά μπορούν να εγγυηθούν μια πορεία αυτονομίας. Θέλουμε μία Ελλάδα αυτοδύναμη και για να το κάνουμε πρέπει να αλλάξουμε τη σημερινή Ελλάδα.

Και αυτό ξεκίνησα. Έβαλα τις βάσεις. Αλλά αυτή η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί αλλιώς και οι θυσίες θα χαθούν και μόνιμα θα βρισκόμαστε υπό οικονομική κηδεμονία.

Καλύτερα οι Έλληνες να θυμώνουν για αυτά που ζουν, παρά να ζήσουν την απόλυτη καταστροφή μιας χρεοκοπίας. Και αυτό το αποτρέψαμε. Ξέραμε ότι θα έχει κόστος. Αλλά ήταν συλλογική η απόφαση μας να κάνουμε το πατριωτικό μας καθήκον.

Δημήτρης Αβραμίδης: Αποτιμώντας το σύνολο της πρωθυπουργικής σας θητείας, έχετε μετανιώσει για κάποιες πολιτικές επιλογές σας ή για να το θέσουμε αλλιώς: Θα ήταν δυνατόν να αποφευχθεί η χρεοκοπία της χώρας, με λιγότερο επώδυνα μέτρα για τους οικονομικά ασθενέστερους;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Θα μπορούσαμε να είχε αποφύγει η χώρα μας το Μνημόνιο, αν η κυβέρνηση Καραμανλή είχε φύγει έστω μια ώρα νωρίτερα, προκηρύσσοντας εθνικές εκλογές μαζί με τις ευρωεκλογές. Και όχι όταν βεβαιώθηκε ότι ήμασταν πια στο παρά ένα της χρεοκοπίας. Θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει τα οριζόντια σκληρά μέτρα αν είχαμε περισσότερο χρόνο κι αν η Νέα Δημοκρατία δεν είχε διαλύσει το κράτος. Ο μονόδρομος, ελέω ΝΔ και Καραμανλή, δεν ήταν το Μνημόνιο κύριε Αβραμίδη, αλλά η απόλυτη, άμεση και βίαιη χρεοκοπία της χώρας. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης, το Μνημόνιο και το δάνειο των 110 δισ. ήταν ο άλλος δρόμος που εμείς κτίσαμε με σκληρές διαπραγματεύσεις. Δεν υπήρχε, το τονίζω, δεν υπήρχε, τον φτιάξαμε από το μηδέν για να μην βαδίσουμε ποτέ το μονόδρομο της ασύντακτης χρεοκοπίας. Και ναι, θα μπορούσαμε να είχαμε συμφωνήσει μια πιο σταδιακή, πιο δίκαιη για τους ασθενέστερους προσαρμογή, αν το 2010 είχα έστω και την παραμικρή στήριξη σε αυτό από σημαντικό ευρωπαίο ηγέτη. Αν υπήρχε έστω και ένας στο ευρωπαϊκό προσκήνιο που να έλεγε αυτά που λέει ο κ. Ολάντ σήμερα. Δυστυχώς ήμουν μόνος μέσα σε μία απόλυτη επικυριαρχία των συντηρητικών στην Ευρώπη. Και όταν έλεγα, ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, ότι εμείς αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας αλλά δέστε ότι η κρίση θα γενικευθεί, κανείς από τους συντηρητικούς δεν ήθελε να το πιστέψει. Ακόμα και σήμερα οι συντηρητικοί της Ευρώπης μιλούν απαξιωτικά για την Ελλάδα, όπως πρόσφατα ο κ. Σαρκοζί, για να προσελκύσουν ψήφους.

Οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί του κυρίου Σαρκοζί προφανώς αρμόζουν στους ομοϊδεάτες του στην Ελλάδα, που παρέδωσαν ένα χρέος και ένα έλλειμμα δυσβάσταχτα. Εμείς, οι σοσιαλιστές, πήραμε τις δύσκολες αλλά και υπεύθυνες αποφάσεις. Ενώ οι συντηρητικοί στην Ελλάδα αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, στην μεγάλη τους πλειοψηφία, αποσκοπούσαν στο να μεταθέσουν τις ευθύνες τους σε ότι αφορά καθυστερήσεις και ανεπάρκειες μιας συντεταγμένης ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης και αναπτυξιακής πολιτικής. Ξέρει πολύ καλά ο κ. Σαρκοζι ότι οι αγορές είναι αμείλικτες και ότι χρειάζεται να ενώσουμε τις δυνάμεις μας στην Ευρώπη με αλληλεγγύη και σχέδιο.

Αυτό προτείνει σήμερα ο Ολάντ. Αλλά τότε δεν υπήρχαν οι άλλες φωνές. Και η συντηρητική Ευρώπη απαιτούσε ένα και μόνο πράγμα για να μας δανειοδοτήσουν: σκληρή, πολύ σκληρή και γρήγορη προσαρμογή και μερικοί μάλιστα με τιμωρητική διάθεση εις βάρος της χώρας μας.

Δυστυχώς πίστευαν ότι δεν έχουμε την βούληση να κάνουμε καμία προσαρμογή. Πίστευαν ότι, πάλι θα τους κοροϊδέψουμε, γιατί είχαν την κακή εμπειρία του τι έκανε για μια πενταετία η προηγούμενη κυβέρνηση. Η σκληρότητα του Μνημονίου ήταν και το τίμημα της αναξιοπιστίας της Ν.Δ. που κληρονομήσαμε ως έθνος. Αλλά και του ιδεολογικού δογματισμού των Ευρωπαίων ομοϊδεατών του κ. Σαμαρά.

Ας το σκεφτούν αυτό οι Έλληνες ψηφοφόροι καθώς θα προσέλθουν να ψηφίσουν. Αν μας αξίζει να στείλουμε διεθνώς το μήνυμα ότι στη χώρα μας ενισχύθηκαν οι δυνάμεις που ανήκουν στην ίδια πολιτική οικογένεια με την κα Μέρκελ και τον κ. Σαρκοζι.

Δημήτρης Αβραμίδης: Είστε κύριε πρόεδρε ο μοναδικός πρωθυπουργός στη νεότερη ιστορία μας που παραιτήθηκε από το αξίωμά του χωρίς να ηττηθεί σε εκλογές και χωρίς απώλεια της δεδηλωμένης. Αποτελούσε μονόδρομο αυτή η επιλογή;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Ξέρετε κ. Αβραμίδη, ποτέ δεν ήμουν συμβατικός πολιτικός. Και κάθε φορά που λέω ότι δεν είναι η εξουσία αλλά η προσφορά στον τόπο που με ενδιαφέρει, το εννοώ.

Ούτε βέβαια, ανέλαβα το αξίωμα του Πρωθυπουργού σε ομαλή περίοδο για την χώρα.

Ζούμε τη μεγαλύτερη περιπέτεια που πέρασε η χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες. Η βασική επιλογή μου όλη αυτή τη διετία ήταν μία: να κάνω τα πάντα για να συνεχιστεί η εθνική προσπάθεια σωτηρίας όπως και της βαθιάς αλλαγής της χώρας. Αυτά που κατακτήσαμε για τους πολίτες με θυσίες και σκληρές διαπραγματεύσεις, να μην κινδυνεύσουν. Όλες μου οι αποφάσεις μπορούν να εξηγηθούν υπό αυτό το πρίσμα. Ακόμα και το να θυσιάσω το πρωθυπουργικό μου αξίωμα. Ομολογώ ότι από την άνοιξη του 2011, ήταν για μένα πια ξεκάθαρο ότι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορούσε να συνεχίσει μόνο του την εθνική προσπάθεια. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κινήματος είχε ήδη από τότε, και για πολλούς λόγους που δεν είναι του παρόντος, φτάσει στα όρια της. Κανένα κόμμα δεν μπορεί πια μόνο του - και όποιος ισχυρίζεται το αντίθετο απλά δεν έχει καταλάβει τι γίνεται και δεν καταλαβαίνει τι του γίνεται.

Μέσα σε αυτό το πνεύμα επιχείρησα πέρσι τον Ιούνιο μια πρώτη προσέγγιση με τον κ. Σαμαρά. Τελικά στα τέλη Οκτωβρίου οι συνθήκες ωρίμασαν, έστω και μετά από την επίκληση ενός δημοψηφίσματος. Όταν τότε όλοι αρνήθηκαν τις ευεργετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για δραστική μείωση του χρέους της χώρας μας, αποφάσισα να απευθυνθώ στον Ελληνικό λαό για να αποφασίσει.

Ο κ. Σαμαράς αρχικά αρνήθηκε να υποστηρίξει την ευεργετική για τη χώρα Συμφωνία των Βρυξελλών. Άλλαξε υπό την πίεση του δημοψηφίσματος. Η κυβέρνηση Παπαδήμου ήταν για μένα, επιλογή. Επιλογή που υπαγορεύτηκε από την ανάγκη να συνεχιστεί η εθνική προσπάθεια. Εάν τότε πηγαίναμε άρον - άρον σε εθνικές εκλογές ήταν πολύ πιθανόν να τα χάναμε όλα.

Η επιτυχής ολοκλήρωση της ιστορικής διαγραφής χρέους 100 δισ. από τις πλάτες της χώρας ήταν για μένα η μεγαλύτερη δικαίωση αυτής της επιλογής μου.

Δημήτρης Αβραμίδης: Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τους πρώτους μήνες της πρωθυπουργικής σας θητείας καθυστερήσατε να εκτιμήσετε την έκταση και το βάθος της κρίσης και καθυστερήσατε να πάρετε γρήγορα τα αναγκαία μέτρα. Ποια είναι η δική σας απάντηση;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Κύριε Αβραμίδη, να δεχθώ όποια κριτική θέλετε. Αλλά, εδώ, οι προηγούμενοι σηκώθηκαν και το έβαλαν στα πόδια επειδή είχαν σίγουρη τη χρεοκοπία. Και απέκρυπταν και τα πραγματικά στοιχεία, που θα έδειχναν την ιδιαίτερη σοβαρότητα του προβλήματος. Αυτό είναι το βασικό. Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι κανείς δεν προέβλεπε τις αντιδράσεις των διεθνών αγορών. Όχι μόνο εμείς αλλά ούτε η Commission, ούτε η ΕΚΤ, ούτε οι ηγέτες των άλλων χωρών της ευρωζώνης.

Ήμουν εγώ ο πρώτος που έκρουσα τον κώδωνα του κινδύνου από τον Ιανουάριο του 2010 βλέποντας που πηγαίνουν τα πράγματα.

Ακόμα και αλάνθαστοι λοιπόν να ήμασταν τους πρώτους μήνες, που δεν ήμασταν, και καμία καθυστέρηση να μην είχαμε πουθενά, η κατάσταση δεν θα άλλαζε ριζικά προς το καλύτερο. Γιατί η κυβέρνηση Καραμανλή έφυγε, συνειδητά, πολύ αργά. Το κακό είχε γίνει! Επίσης, όπως ήδη σας είπα, η ΝΔ, οχι μόνο αύξησε δραματικά το έλλειμμα αλλά διέλυσε το κράτος. Αυτό είχε ως συνέπεια τεράστιες καθυστερήσεις στην υλοποίηση των αποφάσεων.

Εμείς παρουσιάσαμε αμέσως προσχέδιο προϋπολογισμού και καταργήσαμε χιλιάδες ρουσφετολογικά stage και δεκάδες παχυλά αμειβόμενες επιτροπές ‘κομματικών φίλων’, μέσα σε ένα μήνα από τις Προγραμματικές μας Δηλώσεις. Παρουσιάσαμε συνολικό πακέτο διαρθρωτικών αλλαγών, σε δύο μήνες από τις Προγραμματικές μας Δηλώσεις. Νέο Τριετές Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Εξυγίανσης, μέσα σε 3 μήνες από τις Προγραμματικές μας δηλώσεις. Όλα αυτά με τους επαίνους των εταίρων μας. Και μάθαμε το τελικό ύψος του ελλείμματος ένα ολόκληρο χρόνο μετά τις Προγραμματικές μας Δηλώσεις! Βρεθήκαμε να παλεύουμε από την πρώτη στιγμή με μία πυρκαγιά, με άγνωστο αριθμό εστιών. Και με νέες εστίες που δημιούργησαν κερδοσκόποι διεθνώς στην πορεία. Αλλά δεν ξεκινήσαμε εμείς την πυρκαγιά. Εμείς ήμασταν οι πυροσβέστες. Και να δεχθώ όποια κριτική θέλετε για τον τρόπο που επιχειρήσαμε να τη σβήσουμε, αλλά δεν δέχομαι να εξισώνεται η δική μας ευθύνη με εκείνη των εμπρηστών.

Δημήτρης Αβραμίδης: Θεωρείτε πραγματικό το δίλημμα ευρώ ή δραχμή; Θεωρείτε πραγματικό το διαχωρισμό σε μνημονιακές και αντιμνημονιακές δυνάμεις; Υπάρχουν σήμερα περιθώρια για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Ο βασικός διαχωρισμός, είναι ανάμεσα σε δύο λογικές: της υπευθυνότητας για την παραμονή της χώρας στο ευρώ και της ανευθυνότητας που μας οδηγεί στο άγνωστο. Τα διλήμματα και οι δικές μας απαντήσεις είναι ξεκάθαρες.

Πρώτον, θέση μας είναι ότι πρέπει να παραμείνουμε πάση θυσία στο ευρώ.

Δεύτερον, δεν μπορεί να λες ότι θέλεις το ευρώ αλλά ότι δεν θέλεις τις υποχρεώσεις του ευρώ, τις υποχρεώσεις της δανειακής σύμβασης - δεν γίνεται.

Και τρίτον, η χώρα έχει απόλυτη ανάγκη ευρύτερων συνεργασιών σταθερότητας και προόδου. Και εντός Ελλάδας αλλά και με την ανάδειξη προοδευτικών φωνών στην Ευρώπη που θα διαμορφώσουν νέες προοδευτικές και ρεαλιστικές πολιτικές για την Ευρωζώνη.

Εμείς είπαμε απλές αλήθειες. Ανεξάρτητα του τι λένε δημοσίως, πολλές πολιτικές δυνάμεις και πέραν του ΠΑΣΟΚ αντιλαμβάνονται, ελπίζω, σε κάποιο βαθμό αυτές τις τρεις αλήθειες.

Από την άλλη υπάρχει η λογική της ανευθυνότητας, της δημαγωγίας και του καιροσκοπισμού. Που θέλει τα λεφτά του δανείου αλλά όχι το λογαριασμό και που θέλει κυρίως την Ελλάδα εκτός ευρώ. Προφανώς και είναι υπαρκτό το δίλημμα ευρώ η δραχμή. Υπάρχουν πολλοί στην Ευρώπη που δεν μας θέλουν στο ευρώ. Το ξέρω, το έζησα, τους πολέμησα. Αλλά υπάρχουν. Όπως υπάρχουν και πολλοί στην Ελλάδα που προτιμούν την δραχμή. Είτε από άγνοια για τους κινδύνους, είτε από συνειδητή επιλογή. Πρέπει οι δυνάμεις της δραχμής να ηττηθούν στρατηγικά σε αυτές τις εκλογές.

Και κάτι τελευταίο: διαπραγμάτευση γίνεται κάθε μέρα. Αρκεί να είσαι αξιόπιστος. Έτσι, με τη δικιά μας αξιοπιστία, βρήκαμε το Μάιο του 2010, τα 110 δισεκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση της χώρας, το μεγαλύτερο στην ιστορία πακέτο στήριξης, όταν κανείς δεν δάνειζε τη χώρα. Έτσι μειώσαμε το Μάρτιο του 2011 τα επιτόκια δανεισμού και εξασφαλίσαμε μεγαλύτερη περίοδο αποπληρωμής. Έτσι πετύχαμε τον Ιούλιο του 2011 την πρώτη συμφωνία για την συντεταγμένη διαγραφή χρέους της Ελλάδας. Έτσι εξασφαλίσαμε τον Οκτώβριο του 2011 νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την Ελλάδα, άλλα 130 δισεκατομμύρια, και ταυτόχρονα τη χωρίς προηγούμενο μείωση του ελληνικού χρέους. Αυτές είναι παρακαταθήκες ιστορικές για τις επόμενες γενιές της χώρας. Και όπως έχει πει και ο Βαγγέλης Βενιζέλος, μπορούμε να διεκδικήσουμε η περαιτέρω προσαρμογή που πρέπει να γίνει, να γίνει πχ. όχι σε δύο αλλά σε τρία χρόνια, μέχρι το τέλος του 2015. Να είναι πιο ομαλή, πιο σταδιακή, λιγότερο επώδυνη για τους ασθενέστερους και την ανάπτυξη. Αρκεί να είμαστε σοβαροί. Και για αυτό το αποτέλεσμα των εκλογών είναι καθοριστικό.

Δημήτρης Αβραμίδης: Κύριε πρόεδρε, από ορισμένες νεοδημοκρατικές πλευρές, ακούγονται φωνές για παραπομπή σας σε ειδικό Δικαστήριο. Σας απασχολεί αυτό το ενδεχόμενο;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Πολλοί επιχείρησαν να τελειώσουν την οικογένεια μου σε Ειδικά Δικαστήρια κύριε Αβραμίδη. Ο εκφοβισμός, οι απειλές, οι σκευωρίες προς τους Παπανδρέου από συμφέροντα ή ακραίες φωνές, είναι γνώριμο φαινόμενο.

Αλλά όσο στημένες και να είναι οι κατηγορίες, η αλήθεια διαλύει τις σκευωρίες και αποκαλύπτει τους σκευωρούς. Αυτό έχει αποδείξει η ιστορία. Ούτε με απασχολεί λοιπόν, ούτε με φοβίζει το ενδεχόμενο. Δεν φοβάμαι την αλήθεια - άλλοι πρέπει να την φοβούνται. Στην Εξεταστική Επιτροπή για τα στατιστικά στοιχεία του 2009, στην οποία δεν τόλμησε να προσέλθει η ΝΔ, κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα οι όποιες κατηγορίες εναντίον της κυβέρνησής μου. Και αποδείχθηκε ποιος πραγματικά εγκλημάτισε μέχρι τον Οκτώβριο του 2009 εις βάρος της οικονομίας και της αξιοπιστίας της χώρας με τη λογική «κρύψε την αλήθεια από τους κουτόφραγκους, άσε για αργότερα τις αποφάσεις, πέτα τη βόμβα της χρεοκοπίας στους επόμενους». Το θετικό είναι ότι η επίσημη Ν.Δ., παρά τις κραυγές, δείχνει ψήγματα μεταμέλειας για την ανεύθυνη στάση της. Στηρίζει τη δανειακή σύμβαση που υιοθετεί πλήρως τα επίσημα πλέον στατιστικά στοιχεία για το έλλειμμα, ενώ και ο ίδιος ο κ. Σαμαράς σε πρόσφατο άρθρο του στη Wall Street Journal παραδέχεται ότι το έλλειμμα του 2009 ήταν τουλάχιστον 15%. Αυτό ακριβώς που λέει και η ΕΛΣΤΑΤ και η Eurostat. Να η αφετηρία του προβλήματος. Και σίγουρα, αυτό το 15% έλλειμμα δεν ανήκει στο ΠΑΣΟΚ, ούτε στη δική μου κυβέρνηση.

Αλλά να πω και κάτι τελευταίο: η δήλωση του Πρόεδρου της ΝΔ, και στελεχών του κόμματός του, σχετικά με την πρόθεση τους να προτείνουν τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για την εξιχνίαση των ευθυνών του "ελληνικού δράματος" είναι απολύτως υποκριτική.

Η ηγεσία της ΝΔ, και επί των ημερών τους ως κυβέρνηση και την περίοδο που ακολούθησε, υπέσκαψε συνειδητά κάθε προσπάθεια διαφάνειας και διερεύνησης υποθέσεων που είχαν ταλανίσει τον δημόσιο βίο αποχωρώντας ακόμα και από τις ψηφοφορίες στην Βουλή για δικαστική διερεύνηση.

Είναι και επικίνδυνη. Αποκρύπτει ότι, η υπόθεση της διερεύνησης αυτών των υποθέσεων δεν είναι ζήτημα ενός κόμματος ή μιας κυβέρνησης, αλλά της Βουλής. Είναι η Βουλή ως δημοκρατικός θεσμός και όχι κάποιο κόμμα που αποφαίνεται με μικροκομματικούς όρους. Και η συμμετοχή ενός κόμματος στις διαδικασίες της Βουλής, δεν μπορεί να γίνεται κατά το δοκούν, ούτε για λόγους κομματικού η άλλου συμφέροντος.

Ο τόπος σήμερα, ο Ελληνικός λαός σήμερα, δεν αντέχουν την πρακτική να μετατρέπεται η πολιτική και η δικαιοσύνη σε μπαλάκι κομματικών ή άλλων σκοπιμοτήτων.

Αντιθέτως ο Ελληνικός λαός απαιτεί -και με το δίκιο του- την αλήθεια.

Γι' αυτό και εγώ έχω πει και θα συνεχίζω να λέω: Φως σε όλα. Όπως απαιτεί και ένα κράτος δικαίου.

Δημήτρης Αβραμίδης: Τι έχετε να πείτε σε όσους είναι άνεργοι ή είδαν τους μισθούς και τις συντάξεις τους να μειώνονται τα δύο τελευταία χρόνια;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Θα ήθελα εκ μέρους όλου του πολιτικού κόσμου να τους ζητήσω συγνώμη.

Πληρώσαμε και πληρώνουμε λάθη δεκαετιών. Όπως για παράδειγμα, να αντιμετωπίζουμε την ανεργία με το να φορτώνουμε το κράτος με υπαλλήλους που τελικά πληρώνει ο φορολογούμενος. Αντί να έχουμε ελληνικές και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και εξαγωγές που θα εξασφάλιζαν βιώσιμη εργασία.

Δεν μπόρεσα να αποτρέψω τις άδικες αποφάσεις που είχαμε ανάγκη, για να μην καταρρεύσει η χώρα. Και αυτό, είναι ευθύνη όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών δυνάμεων, είτε κυβέρνησαν, είτε όχι τη χώρα.

Τους διαβεβαιώνω με το χέρι στην καρδιά πως έκανα ό,τι μπορούσα, έκανα ό,τι ήταν δυνατόν. Ότι στα δύο χρόνια καταφέραμε να έχουμε επιτέλους στα σκαριά και ένα αναμορφωμένο σύστημα αντιμετώπισης της ανεργίας, μέσω εκπαίδευσης, επανακατάρτισης, αλλά και με το άνοιγμα των ΤΕΙ και των Πανεπιστημίων στην περιφερειακή ανάπτυξη, που θα δώσει αποτελέσματα. Ένα σύστημα αντάξιο εκείνων που υπάρχουν σε χώρες με ισχυρό κράτος πρόνοιας. Ένα κράτος που εγγυάται ότι οι νέοι άνεργοι δεν πέφτουν στο περιθώριο και δεν είναι χωρίς ελπίδα.

Αυτές οι αλλαγές πρέπει να συνεχιστούν και να ολοκληρωθούν στο Υπουργείο Εργασίας και Παιδείας.

Και βέβαια, η ταχύτητα με την οποία θα αντιμετωπίσουμε την μεγάλη ανεργία στην Ευρώπη θα εξαρτηθεί και από τις γενικότερες ευρωπαϊκές πολιτικές.

Σήμερα, η λογική της λιτότητας, παντού στην Ευρώπη, είναι και λανθασμένη και καταστροφική για την νέα γενιά. Για αυτό χρειάζεται ισχυρή προοδευτική φωνή στην νέα Κυβέρνηση του τόπου. Έχω επαναλάβει σε όλους τους τόνους στην Ευρώπη και διεθνώς ότι η δημοσιονομική πολιτική μας στην Ευρώπη δεν μπορεί να είναι πολιτική λιτότητας αλλά πολιτική υπευθυνότητας, που λαμβάνει υπόψη όλες τις παραμέτρους της κοινωνικής συνοχής και μιας άλλης ανάπτυξης.

Ξέρω ότι τα πράγματα είναι για πάρα πολλούς, πολύ δύσκολα. Ξέρω ότι για πολλούς δεν σημαίνει και πολλά πράγματα το γεγονός ότι όντως - και σε αυτό πια συμφωνούν πολλές πολιτικές δυνάμεις - αποφύγαμε τα πολύ χειρότερα. Αλλά έτσι είναι.

Θα παλεύω πάντα για να δώσουμε νέα ελπίδα και προοπτική σε όσους αδικήσαμε. Αλλά και θα αγωνιστώ με το ίδιο πάθος για να εξαλειφθούν και να μην επαναληφθούν ποτέ οι αμαρτίες του παρελθόντος: το ρουσφέτι, η ανομία, τα προνόμια για τους λίγους. η παρασιτική οικονομία. Αυτά που μας οδήγησαν στο χείλος της καταστροφής.

Δημήτρης Αβραμίδης: Πως τότε υποσχεθήκατε ότι «λεφτά υπάρχουν» προεκλογικά;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Ξέρετε, άκουσα τον κ. Σαμαρά πρόσφατα στο Ζάππειο, να λέει ότι «η Ελλάδα είναι μια πλούσια χώρα. Η Ελλάδα είναι μια πλούσια χώρα που την κατάντησαν υπερχρεωμένη. Ποιά είναι η περιουσία της χώρας μας: Είναι ο φυσικός της πλούτος… και είναι - πάνω απ’ όλα - το ταλέντο των ανθρώπων της…». Τον ευχαριστώ που επαναλαμβάνει όσα λέω εδώ και χρόνια. Αυτό ακριβώς εννοούσα όταν έλεγα «λεφτά υπάρχουν». Ποτέ δεν το εννόησα ως εντολή για παροχές. Ήταν απλά η υπενθύμιση ότι σε αυτή την ευλογημένη χώρα λεφτά υπάρχουν αλλά σπαταλώνται, ιδιοποιούνται ή και χαρίζονται. Αν σταματήσουμε αυτό το κακό, που παίρνει χρόνο, και απαιτεί ατσάλινη βούληση για σύγκρουση, η Ελλάδα θα βγει από την κρίση. Αυτό είπαμε το 2009. Αλλά η Ν.Δ. απομόνωσε τη φράση και διαστρέβλωσε το νόημά της για να με κατηγορεί ότι άλλα έλεγα προεκλογικά και άλλα έκανα μετεκλογικά. Και φτάσαμε στο σημείο αντί να απολογείται η ΝΔ για τα εγκλήματα που έκανε σε βάρος των χρημάτων του ελληνικού λαού την περίοδο 2004-2009, να απολογούμαστε εμείς για μία φράση που παρερμηνεύτηκε συνειδητά.

Τώρα βέβαια έρχονται στη ΝΔ και λένε αυτά που διαστρέβλωναν. Και όχι μόνο αυτό. Αλλά έρχεται ο κ. Σαμαράς και υπόσχεται, τηρουμένων των αναλογιών και μετά από ό,τι περάσαμε τα τελευταία δύο χρόνια, πολύ περισσότερα από ο,τιδήποτε είχα πει εγώ. Και αυτό είναι ασυγχώρητο. Εγώ λοιπόν να απολογηθώ για την φράση μου που παρεξηγήθηκε. Και οι Έλληνες όντως, δεν αντέχουν καμία παροχολογία. Αλλά να ξέρετε και να ξέρουμε όλοι ότι, όπως λέει τώρα και ο κ. Σαμαράς, πλούτος σε αυτή τη χώρα υπάρχει, είναι στα χέρια μας, πρέπει να σταματήσουμε να τον σπαταλάμε, πρέπει να μάθουμε να τον αβγατίζουμε. Και αυτό μπορούμε να το κάνουμε αν δουλέψουμε μαζί και ενάντια στην αδικία και στα κακώς κείμενα στη χώρα μας.

Δημήτρης Αβραμίδης: Ποιες σκέψεις βάρυναν στην απόφασή σας να είστε και πάλι υποψήφιος στο νομό Αχαΐας;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Η Αχαΐα είναι το σπίτι μου. Στην Τριταία ξεκίνησα πριν από 30 και πλέον χρόνια την πορεία μου. Από το Καλέντζι ξεκίνησα το 2004 την πορεία μου ως Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Κάθε φορά που γυρίζω μια νέα σελίδα στη ζωή μου αισθάνομαι την ανάγκη να πάρω δύναμη από τους δικούς μου ανθρώπους. Νομίζω ότι όλοι το έχουμε αισθανθεί κάποια στιγμή αυτό. Και εδώ στην Αχαΐα είναι οι άνθρωποί μου.

Δημήτρης Αβραμίδης: Στο μέτρο που σας επιτρέπουν και οι λοιπές υποχρεώσεις σας, σκοπεύετε να λειτουργήσετε ως βουλευτής Αχαΐας;
Γιώργος Α. Παπανδρέου: Φυσικά και θα λειτουργήσω και ως βουλευτής Αχαΐας. Γνωρίζω αυτό το νομό και τους ανθρώπους του καλύτερα από ο,τιδήποτε άλλο. Και στην φάση αυτή, μιας μετάβασης της Ελλάδας σε αυτοδυναμία και ανάπτυξη, η Αχαΐα και ο λαός της και μπορεί και οφείλει να είναι παρόν. Και θα είναι τιμή μου να τους υπηρετήσω και πάλι.

Θέλω να τονίσω ότι, όσο και αν είναι δύσκολο τώρα, η Ελλάδα, η πατρίδα μας, πρέπει να αλλάξει παραγωγικό πρότυπο για να σταθεί αυτοδύναμα και περήφανα στο διεθνές στερέωμα.

Τώρα που εξασφαλίσαμε μια πορεία σίγουρη, όσο και δύσκολη, τώρα είναι η ώρα να συνεργαστούμε μαζί, φορείς, προοδευτικοί και ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι, για να αναπτύξουμε ό,τι καλύτερο έχει η Ελλάδα και ο Ελληνισμός.

Μπροστά μας έχουμε την δυνατότητα αξιοποίησης του δημόσιου πλούτου. Ο νέος φορέας που δημιουργήθηκε δεν έγινε για να ξεπουληθεί η Ελλάδα! Η χρηστή και έξυπνη αξιοποίηση του δημόσιου πλούτου φέρνει σημαντικές επενδύσεις που μαζί θα φέρουν τεχνογνωσία, υποδομές και δουλειές. Οπως πχ το Λιμάνι της Πάτρας. Θα ανοίξουν νεά δίκτυα συνεργασίας για την νέα γενιά των Ελλήνων.

Η σύνδεση του Τουρισμού με τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό, που αποφασίσαμε με το νέο υπουργείο ήδη δίνει καρπούς. Η αξιοποίηση των εναλλακτικών μορφών πράσινης ενέργειας για πρώτη φορά αναπτύσσεται δυναμικά στην Ελλάδα με το νέο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας που ιδρύσαμε. Παράδειγμα είναι το μεγάλο έργο "ΗΛΙΟΣ" που πέτυχα να αποτελέσει και απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον περασμένο Οκτώβριο. Ανοίγει τεράστιες προοπτικές για μια χώρα που σήμερα είναι από τις πιο εξαρτημένες σε εισαγωγές πετρελαίου, έρμαιη στην διακύμανση των διεθνών τιμών.

Η Ελλάδα αποτελεί την πιο δυναμική χώρα της Ευρώπης σε ιχθυοκαλλιέργειες. Για πρώτη φορά υπάρχει συνολική χωροθέτηση των θαλασσίων περιοχών για την ανάπτυξη αυτών των μονάδων, προστατεύοντας και τις παραλίες μας.

Εγκαταλείψαμε, και λόγω μιας ανορθολογικής κοινής αγροτικής πολιτικής, τα ελληνικά ανταγωνιστικά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα.

Σήμερα η προσπάθειά μας είναι να δώσουμε προοπτικές σε νέους αγρότες ή μη, για σύγχρονη αξιοποίηση της αγροτικής γης. Παραχωρούμε ώστε να δοθούν για χρήση πάνω από 3 εκ στρέμματα σε νέους για τον λόγο αυτό. Η ελληνική ή κρητική δίαιτα είναι από μόνη της προϊόν ξακουστό σε όλο τον κόσμο. Σε αυτήν την παραγωγή πρέπει να στραφούμε.

Όλα αυτά έχουν μια προϋπόθεση. Την ποιότητα. Και για την Ελλάδα αυτό σημαίνει να απελευθερώσουμε την παιδεία μας από τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και την στενοκεφαλιά. Ώστε να συνδεθεί με το εθνικό έργο της ανασυγκρότησης του νέου πράσινου αναπτυξιακού μοντέλου. Και δεύτερο, να εκσυγχρονίσουμε το κράτος. Για την πολυνομία, τη γραφειοκρατία, την αδιαφάνεια που φέρνει πολλές φορές την διαφθορά και την σπατάλη χρήματος και χρόνου, μόνο τα πρώτα βήματα κάναμε με σκληρές συγκρούσεις και αντιστάσεις. Αυτή η μάχη πρέπει να συνεχιστεί με το ΠΑΣΟΚ να πρωτοπορεί.

Η Αχαΐα θα μπορέσει, επιτέλους, σε αυτό το νέο περιβάλλον να ανθίσει. Και σε αυτή την προσπάθεια θα είμαι πάντα αρωγός.